ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΜΑΡΩΝΙΤΩΝ ΚΥΠΡΟΥ
Η Αρχιεπισκοπή Μαρωνιτών Κύπρου ιδρύθηκε το 1316. Κατά την Τουρκοκρατία, η Αρχιεπισκοπή μεταφέρθηκε το 1673 στο Λίβανο λόγω της σκληρής καταπίεσης της οθωμανικής κυριαρχίας και τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο εκπροσωπούσε από το 1768 ο Γενικός Βικάριος. Το 1988 η έδρα της Αρχιεπισκοπής επέστρεψε στη Λευκωσία και έκτοτε διατηρεί μια συνεχή παρουσία στο νησί. Επικεφαλής της Αρχιεπισκοπής σήμερα είναι ο Ιωσήφ Σουέηφ (από το 2008) και Χωρεπίσκοπος είναι ο Αποστολικός Πρωτονοτάριος Ιωάννης Ορφανού (από το 1989). Η Αρχιεπισκοπή Μαρωνιτών Κύπρου στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτήριο στη Λευκωσία, το οποίο επεκτάθηκε το 1990 μετά την επιστροφή της Αρχιεπισκοπής στην Κύπρο το 1988.
Στοιχεία Επικοινωνίας
Τηλέφωνο: 22427966
Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο: betmorounincyprus@gmail.com
Ιστοσελίδα: www.maroniteparchy.org.cy
Μαρωνίτικες Εκκλησίες
ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΩΝ ΧΑΡΙΤΩΝ
Η Εκκλησία αυτή ήταν αρχικά αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη. Ακολούθως την κατέλαβαν οι Τούρκοι και την μετέτρεψαν σε τέμενος. Οι Μαρωνίτες ίδρυσαν άλλη Εκκλησία, την Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού την οποία κατέλαβαν οι Φραγκισκανοί. Αργότερα ίδρυσαν την Εκκλησία της Παναγίας των Χαρίτων (17ος αιώνας).
Η εκκλησία ανακαινίστηκε το 1886 επί του τότε Επισκοπικού Βικαρίου Πατρός Νεεμέτ Αλλάχ Σάχιλη, ο οποίος διόρισε Εφημέριο το μοναχό Πατέρα Ιωσήφ Σόγπη που τον διαδέχθηκε ο πάτερ Ιωάννης από την Αγία Μαρίνα. Το 1888 ο Μαρωνίτης Αρχιεπίσκοπος Ιωσήφ Σόγπη διόρισε ως Γενικό Βικάριο στην Κύπρο και εφημέριο Λευκωσίας τον ιερέα Ιωάννη Κυρίλλη από τον Κορμακίτη, ο οποίος επέδειξε μεγάλη δραστηριότητα και εξαιρετικό ζήλο.
Οικοδόμησε τη μικρή εκκλησία της Παναγίας στην Λευκωσία μαζί με διάφορες άλλες κατοικίες. Το Βικαριάτο και τα γύρω κτίρια ανεγέρθηκαν το 1960 επί εποχής Μακαριότατου αρχιεπισκόπου Μαρωνιτών Κύπρου κ.κ Ηλία Φάραχ με πρωτοβουλία, προσωπική φροντίδα και επίβλεψη του γενικού Βικάριου Μαρωνιτών Κύπρου, Χωρεπισκόπου Ιωάννη Φοραδάρη από τον Κορμακίτη.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΩΝΑ, ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ
Τα εγκαίνια της εκκλησίας έγιναν το 1987 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Μαρωνιτών Κύπρου, Ιωσήφ Μπεσάρα, και τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αείμνηστο Σπύρο Κυπριανού.
Η εκκλησία βρίσκεται απέναντι από το δημοτικό σχολείο «Άγιος Μάρωνας» και εξυπηρετεί τους Μαρωνίτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην Ανθούπολη το 1974.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ, ΚΟΤΣΙΑΤΗΣ
Μετά την εισβολή του 1974, εγκαταστάθηκαν στον Κοτσιάτη πρόσφυγες Μαρωνίτες, στην πλειονότητα από την Αγία Μαρίνα και από τον Ασώματο. Με την πάροδο του χρόνου, δημιουργήθηκαν οι ανάγκες για δημιουργία μιας εκκλησίας. Αρχικά, οι κάτοικοι χρησιμοποιούσαν ένα υποστατικό το οποίο μετέτρεψαν σε εκκλησία, όμως αργότερα παρουσιάστηκε η ανάγκη για την ανέγερση μιας νέας εκκλησίας. Η εκκλησία κτίστηκε το 1975, μετά από ενέργειες του εφημέριου Αντρέα Φράγκου και του εκπρόσωπου Μαρωνιτών, κ. Ιωάννη Μαυρίδη.
Το 1990, με το διορισμό του πάτερ Ιωσήφ Λακκοτρύπη Μιχαηλίδη και με χορηγία της κυβέρνησης έγινε η επέκταση και ανύψωση της εκκλησίας.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΟΥ ΣΙΑΡΠΕΛ, ΛΕΜΕΣΟΣ
Ο ιερός ναός του Αγίου Σιάρπελ ήταν ο καρπός μιας μεγάλης και μακρόχρονης προσπάθειας των Μαρωνιτών της Λεμεσού. Στις 18 Μαΐου 1996, ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης κατέθεσε το θεμέλιο λίθο, ενώ ο καθαγιασμός της εκκλησίας έγινε στις 23 Ιανουαρίου 2003 από τον Αρχιεπίσκοπο Πέτρο Τζεμάγιελ.
Η Εκκλησία κτίστηκε με κρατική χορηγία ενώ σημαντικές ήταν επίσης οι δωρεές των μελών της κοινότητας. Αξιέπαινη ήταν επίσης η προσπάθεια του εφημέριου Λεμεσού, πατέρα Ανδρέα Κατσιολούδη.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ, ΠΟΛΕΜΙΔΙΑ
Πριν την εισβολή, στη Λεμεσό δεν υπήρχε Μαρωνιτική Εκκλησία. Οι Μαρωνίτες της Λεμεσού εκκλησιάζονταν στον Καθολικό Ναό της Αγίας Αικατερίνης.
Μετά το 1974, οι πρόσφυγες κάτοικοι της Αγίας Μαρίνας οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή Πολεμίδια της Λεμεσού, με την καθοδήγηση του πάτερ Αντρέα Φράγκου, προχώρησαν στην ανακαίνιση του παλαιού σινεμά της περιοχής και στην μετατροπή του σε Εκκλησία.
Η Εκκλησία ονομάστηκε Αγία Μαρίνα, προς τιμή της προστάτιδας του κατεχόμενου χωριού τους.
ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΚΟΡΜΑΚΙΤΗΣ
Αφιερωμένος στον Αγ. Γεώργιο, προστάτη του χωριού, ο Καθεδρικός Ναός άρχισε να χτίζεται το 1900, επί εποχής του Γενικού Βικάριου Ιωάννη Κυρίλλη. Το 1933 έγινε επίσημα η καθαγίαση της από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Παύλο Αουάτ. Πριν το 1974 αποτελούσε τον επίσημο Καθεδρικό Ναό της Μαρωνιτικής Εκκλησίας Κύπρου.
Ο Καθεδρικός Ναός έχει επιβλητική πέτρινη πρόσοψη με δύο κωδωνοστάσια. Το δυτικό κωδωνοστάσιο κτίστηκε το 1941 με απόφαση του Γενικού Βικαρίου Ιωάννη Φοραδάρη. Τα σχέδια για την ανέγερση της Εκκλησίας εκπόνησαν ο Μαλτέζος αρχιτέκτονας Φένεκ και ο Μαλτέζος μηχανικός Καφιέρο. Σημαντικά έργα έγιναν επίσης μετά από δωρεές των κατοίκων του Κορμακίτη.
Στην εκκλησία φυλάσσονται μέχρι σήμερα ιερά κειμήλια και εικόνες, από τις οποίες αρκετές χρονολογούνται από το 12ο και 13 αιώνα.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ, ΑΣΩΜΑΤΟΣ
Η εκκλησία του Ασωμάτου κτίστηκε το 1774 και είναι αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, προστάτη Άγιο του χωριού, που γιορτάζεται στις 6 Σεπτεμβρίου. Το 1950, επί του Γενικού Βικάριου Ιωάννη Φοραδάρη και του εφημέριου της ενορίας Αιδεσιμότατου Ιωάννη Παύλου, έγινε επέκταση της.
Σήμερα, λόγω του περιορισμού πρόσβασης στον κατεχόμενο Ασώματο, καθώς αποτελεί στρατιωτική βάση, η Εκκλησία λειτουργεί μια φορά την εβδομάδα. Η Εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ αποτελεί καταφύγιο και σημείο συνάντησης για τους κατοίκους του χωριού στους οποίους δεν επιτρέπεται η είσοδος εκτός από τις Κυριακές, αποκλειστικά για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ, ΚΑΡΠΑΣΙΑ
Η εκκλησία της Καρπάσιας είναι αφιερωμένη στον Τίμιο Σταυρό και χρονολογείται από τον 15 αιώνα. Στο εσωτερικό της υπάρχουν κατάλοιπα τοιχογραφιών, ενώ το εικονοστάσιο της χρονολογείται στον 17ο αιώνα όπως και οι δύο εικόνες της Παναγίας.
Στην εκκλησία βρίσκονται δύο ξύλινοι σταυροί ανεκτίμητης αξίας: ο ένας είναι καθαρά Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 15ου αιώνα και ο άλλος Κυπριακής Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 17ου αιώνα μ.Χ. Οι Σταυροί αυτοί αποτελούν ένα από τα πιο σημαντικά αποκτήματα της Μαρωνιτικής κοινότητας, η οποία τιμά τον προστάτη του χωριού στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα ανεύρεσης του Τίμιου Σταυρού από την Αγία Ελένη το 320 μ.Χ.
Σημειώνεται ότι η εκκλησία αναστηλώθηκε τον Απρίλιο του 2017.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ
Η Εκκλησία της Αγίας Μαρίνας κτίστηκε το 1972 και λειτούργησε για δύο μόνο χρόνια. Μετά τα γεγονότα του 1974 το χωριό αποτελεί στρατιωτική βάση και η εκκλησία λειτούργησε μόνο τέσσερις φορές, στις 17 Ιουλίου, ημέρα της γιορτής της Αγίας Μαρίνας.
Πριν από το 1972 οι κάτοικοι εκκλησιάζονταν στην παλιά εκκλησία του χωριού, επίσης αφιερωμένη στην προστάτιδα του χωριού τους, η οποία κτίστηκε το 1650. Η παλαιά εκκλησία παρέμενε απρόσιτη και λειτούργησε, για πρώτη φορά μετά το 1974, στις 8 Φεβρουαρίου 2014, μετά από 40 χρόνια. Το 2017, η παλαιά εκκλησία της Αγίας Μαρίνας αναστηλώθηκε και παραδόθηκε τον Ιούνιο του 2017.
Κοντά στην Εκκλησία κτίστηκε, το 1735, από μοναχούς του Λιβάνου, μοναστήρι αφιερωμένο στον Προφήτη Ηλία. Το μοναστήρι ανοικοδομήθηκε εκ νέου δίπλα από την κορυφή του ίδιου λόφου το 1943 από τον Αιδέσιμο Πατέρα Κουμή, τότε ηγούμενο της Μονής. Το 1974 το Μοναστήρι βομβαρδίστηκε και υπέστη σοβαρές ζημιές. Οι Μαρωνίτες επισκέφτηκαν τον Προφήτη Ηλία για πρώτη φορά το 2006. Έκτοτε, το προσκύνημα επιτρέπεται κάθε χρόνο, την περίοδο της εορτής του Προφήτη Ηλία.
Το πετρόκτιστο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία αποτελεί ένα από τα ωραιότερα μνημεία της Μαρωνιτικής κοινότητας και έμπνευση δέους και σεβασμού για κάθε Μαρωνίτη. Με χορηγία του UNDP-ACT πραγματοποιήθηκε ο καθαρισμός και η περίφραξη του μοναστηριού το 2008.
ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ, ΚΑΜΠΥΛΗ
Το παρεκκλήσι της Παναγιάς στην Καμπυλή (13ος αιώνας) βρίσκεται δίπλα από το χωριό Ασώματος. Γιορτάζεται εκεί κάθε Δεκαπενταύγουστο η Κοίμηση της Θεοτόκου. Η εκκλησία ήταν σε πολύ κακή κατάσταση πριν επιδιορθωθεί τον Ιούνιο του 1956, με εράνους από τα Μαρωνίτικα χωριά και μιας δωρεάς από το ταμείο της Μαρωνιτικής Εκκλησίας Λευκωσίας. Το εκκλησάκι λειτουργούσε κανονικά μέχρι το 1963. Μετά το 1974, το παρεκκλήσι χρησιμοποιήθηκε σαν αποθήκη από τους κάτοικους του χωριού. Το 1993, επιτράπηκε στους Μαρωνίτες να λειτουργούν το παρεκκλήσι.
Το παρεκκλήσι της Παναγίας της Καμπυλής αποτελεί αρχαίο μνημείο των Μαρωνιτών και τελεί υπό την προστασία της Ουνέσκο. Αναπαλαιώθηκε το 2008, με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα SAVΕ και πρωτοβουλία του Σωματείου για την κληρονομιά Kormakitis Trust.
ΑΛΛΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ
Η Κοινότητα των Μαρωνιτών διαθέτει ακόμα τις εξής εκκλησίες:
Εκκλησία Αγίου Γεωργίου (Καλογραιών), Κορμακίτης
Παρεκκλήσι της Παναγίας, Κορμακίτης
Παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου του Σπόρου, Κορμακίτης
Παρεκκλήσι του Αγίου Μάρωνα στην Αρχιεπισκοπή, Λευκωσία
Παρεκκλήσι της Παναγίας του Μαρκί, Μύρτου
Παρεκκλήσι Αγίου Αντωνίου, Κυθρέα
Παρεκκλήσι Αγίου Ρωμανού, Βουνό
Εκκλησία Αγίας Άννας, Αμμόχωστος
