Με οδηγούς τον Αρχάγγελο Μιχαήλ και τον Τίμιο Σταυρό
Αφιέρωμα της Εφημερίδας “Ο Τύπος των Μαρωνιτών” στις μεγάλες γιορτές του Ασωμάτου και της Καρπάσιας.
Σεπτέμβρης μήνας και δύο από τα μαρωνίτικα χωριά είχαν και φέτος την τιμητική τους. Ασώματος και Καρπάσια «φόρεσαν» τα γιορτινά τους για να τιμήσουν με κάθε λαμπρότητα τον Αρχάγγελο Μιχαήλ και τον Τίμιο Σταυρό αντίστοιχα. Μαζί τους βέβαια έσπευσαν να προσκυνήσουν και να προσευχηθούν εκατοντάδες πιστοί από όλα τα μαρωνίτικα χωριά, από κάθε μέρος της Κύπρου.
Ο «Τύπος» με την ευκαιρία των δύο μεγάλων θρησκευτικών εορτών, ήρθε σε επικοινωνία με τους Κοινοτάρχες τόσο του Ασώματου όσο και της Καρπάσιας. Μέσα από την σύντομη συνομιλία μας κάναμε μια μικρή αναδρομή στα όμορφα χρόνια πριν το 1974, στο διάστημα αμέσως μετά, στις δυσκολίες που πιθανώς να είχαν προκύψει, καθώς και στα πιο πρόσφατα χρόνια.
Ασώματος – Αρχάγγελος Μιχαήλ
Κάνοντας αρχή στην αφήγησή του από τα χρόνια πριν το 1974, ο κοινοτάρχης του Ασωμάτου, κ. Αντώνης Καράχαννας , ανέφερε πως οι εορτασμοί ξεκινούσαν ανέκαθεν από την παραμονή της εορτής, με τον εσπερινό στον οποίο προσέρχονταν πιστοί από όλα τα μαρωνίτικα χωριά και όχι μόνο. Γινόταν η λιτανεία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στους δρόμους του χωριού και ακολουθούσαν στη συνέχεια διασκεδάσεις στα καφενεία, οι οποίες διαρκούσαν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Όλος ο κόσμος έτρωγε και διασκέδαζε, με το οφτό κλέφτικο να κυριαρχεί στο μενού. Εκτός αυτού, και όπως χαρακτηριστικά μας ανέφερε ο κύριος Καράχαννας, «εκείνος που έκαμνε τον εσπερινό, ο γιορτάρης δηλαδή, πρόσφερε στο σπίτι του τραπέζι για τον ιερέα και τους συγγενείς του ξεχωριστά που τους άλλους χωριανούς που έκαναν πάρτι στους καφενέδες. Το ίδιο γινόταν και την επόμενη μέρα το μεσημέρι. Ο γιορτάρης πρόσφερε φαγητό στους ιερείς και στους συγγενείς του ενώ οι υπόλοιποι ήταν στα καφενεία κι έτρωγαν κι έπιναν».
Πιο συγκεκριμένα, την επόμενη μέρα, στις 6 Σεπτεμβρίου και ανήμερα της εορτής του Αρχαγγέλου, γινόταν η επίσημη Θεία Λειτουργία το πρωί στην οποία συμμετείχαν όλοι οι Ασωματίτες, ιερείς και πλήθος πιστών από άλλα χωριά και από τη Λευκωσία. Τέτοια μέρα «εν εδικαιούτουν να λείπει κανένας» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κοινοτάρχης και συνεχίζει λέγοντας πως «ήταν για όλους αργία η μέρα του Αρχαγγέλου». Κτηνοτρόφοι, γεωργοί και γενικά όλοι οι κάτοικοι, απείχαν από τις εργασίες τους για να δώσουν μαζικά το παρόν τους στη Θεία Λειτουργία και στους μετέπειτα εορτασμούς προς τιμήν του θαυματουργού Αρχαγγέλου τους.
Παράλληλα, τη μέρα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ή το αμέσως επόμενο Σάββατο, τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου μαζί με τους δασκάλους τους, διοργάνωναν διάφορες γιορτές για να τιμήσουν τον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Επιπλέον, «πολλές φορές εκάμναν θέατρα και γιορτές και οι μεγάλοι. Η νεολαία του συλλόγου, της Ένωσης Νέων Ασωμάτου, στο θέατρο του Δημοτικού Σχολείου μας».
Μετά από την εισβολή του 1974, ο κοινοτάρχης αναφέρει πως «όλοι οι εγκλωβισμένοι που ήταν μέσα γιόρταζαν τον Αρχάγγελο Μιχαήλ κανονικά όπως και προηγουμένως. Στο χωριό μας είχε 130 εγκλωβισμένους. Μετά σιγά-σιγά άλλοι έφυαν κι άλλοι πέθαναν». Μάλιστα, κάθε καλοκαίρι, Χριστούγεννα και Πάσχα, άδεια επίσκεψης και παραμονής στο χωριό τα τότε χρόνια είχαν οι μαθητές οι οποίοι φοιτούσαν στις ελεύθερες περιοχές. Αρκετοί από αυτούς λοιπόν, παρέτειναν τις καλοκαιρινές διακοπές τους για να γιορτάσουν τον Αρχάγγελο Μιχαήλ κι έπειτα να επιστρέψουν. Μετά το 1978 επιτρεπόταν και σε άλλο κόσμο να κάνει αίτηση εάν το επιθυμούσε και έτσι «όλοι μαζί πηγαίναμε και γιορτάζαμε τον Αρχάγγελο Μιχαήλ κανονικά».
Ειδική αναφορά έκανε ο κύριος Καράχαννας, στους ιερείς που λειτουργούσαν στο χωριό τα χρόνια του εγκλωβισμού, εκφράζοντας την βαθιά ευγνωμοσύνη του καθώς αυτοί ήταν που τους έδιναν δύναμη να κρατηθούν. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως: «Έιμαστεν υπόχρεοι σε τούτους τους ιερείς ούλλους». Σύμφωνα λοιπόν με τα λεγόμενά του, ο πρώτος ιερέας που λειτούργησε στον Ασώματο αμέσως μετά την εισβολή, ήταν ο πάτερ Αντώνιος Τερζής. Μετά, ήταν ο πάτερ Ανδρέας Κατσιολούδης και στη συνέχεια ο πάτερ Ιγνάτιος μέχρι το 1988. Από το 1988 κι έπειτα, στο χωριό λειτουργούσε ο πάτερ Παύλος μέχρι και τη μέρα που αρρώστησε. Από τότε μέχρι και σήμερα λειτουργούν διάφοροι ιερείς από τον Λίβανο. Βεβαίως, με ιδιαίτερη συγκίνηση αναφέρθηκε στο όνομά του Χωρεπίσκοπου πάτερ Ιωάννη Ορφανού, ο οποίος βρισκόταν πάντα κοντά στον αγώνα του Ασωμάτου και βεβαίως ήταν πάντα παρόν σε κάθε εορτασμό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
Αναφερόμενος τέλος, στην φετινή χρονιά, ο κοινοτάρχης τόνισε το γεγονός πως φέτος «χτύπησε η καμπάνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ μετά από 14 χρόνια αφού επιδιορθώσαμε το καμπαναριό με τη βοήθεια της Επιτροπής Αποκατάστασης Μνημείων και του ΕΦΚΑΦ. Τώρα η καμπάνα χτυπά κάθε Κυριακή». Αξίζει να σημειωθεί πως η καμπάνα χτυπούσε κανονικά μέχρι το 2004 και μετά δεν χτυπούσε λόγω κάποιας βλάβης του καμπαναριού. Το παρόν τους στον εσπερινό και στην επίσημη Θεία Λειτουργία έδωσαν φέτος περίπου 300-340 άτομα. Κι όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, οι εορτασμοί του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ολοκληρώθηκαν με την καθιερωμένη πια συνεστίαση που έγινε στις ελεύθερες περιοχές και με την αιμοδοσία που διοργανώνεται επί τη ευκαιρία της εορτής, τα τελευταία 10 χρόνια.
Καρπάσια – Τίμιος Σταυρός
Δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στους φετινούς εορτασμούς, ο κοινοτάρχης Καρπάσιας κύριος Χριστάκης Χατζιαντώνης ανέφερε πως «η γιορτή έγινε όπως κάθε χρόνο και φέτος αρχίζοντας από τον Εσπερινό στις 13 του μηνός. Σε αυτόν έλαβαν μέρος οι δύο ιερείς πάτερ Αντούν Σιούκαρ και πάτερ Αντούν Ρόκκος. Επίσης παρόν ήταν και ο αντιπρόσωπός μας στη Βουλή των Αντιπροσώπων κύριος Γιαννάκης Μούσας». Μετά από τον Εσπερινό ακολούθησε δεξίωση στον σύλλογο «Τίμιος Σταυρός» του χωριού. Στα πλαίσια της δεξίωσης, προσφερόταν από το Σωματείο οφτό κλέφτικο στους παρευρισκομένους που επιθυμούσαν.
Την επόμενη μέρα το πρωί, ανήμερα της εορτής του Τιμίου Σταυρού, πλήθος κόσμου κατέκλεισε και πάλι την εκκλησία για να προσκυνήσει και να παρευρεθεί στα πλαίσια της επίσημης Θείας Λειτουργίας. Μετά το τέλος της Λειτουργίας, το Κοινοτικό Συμβούλιο σε συνεργασία με άλλες ενώσεις του χωριού και μαζί με την κυρία Γιαννούλα Ορφανού, προσέφεραν σε όλο τον κόσμο αλμυρά, καφέδες και αναψυκτικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κόσμος που παρευρέθηκε και τις δύο μέρες στην Καρπάσια, 13 και 14 Σεπτεμβρίου, προερχόταν από όλα τα μαρωνίτικα χωριά: Κορμακίτη, Ασώματο, Αγία Μαρίνα και φυσικά Καρπάσια. Επιπλέον, το παρόν τους στον Εσπερινό έδωσαν ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Κερύνειας κύριος Δήμος Γιάγκου, μαζί με τον Κοινοτάρχη του Διορίου. Και συνεχίζοντας, ο κοινοτάρχης Καρπάσιας προσθέτει: «Μαζί μας φυσικά προσευχήθηκαν και άλλοι κοινοτάρχες από τα γύρω χωριά, είτε στον Εσπερινό είτε την επόμενη μέρα στη Θεία Λειτουργία».
Σε σύντομη αναφορά του στο παρελθόν, ο κύριος Χατζιαντώνης ανέφερε πως «και πριν το 1974 γινόταν πάλι εσπερινό και η λειτουργία την μέρα του Τιμίου Σταυρού. Μάλιστα παλαιότερα έρχονταν τέτοιες μέρες στο χωριό και ορισμένοι που πουλούσαν διάφορα εμπορεύματα όπως σιουσιούκκο, κιοφτέρι και πολλά άλλα παραδοσιακά προϊόντα και έτσι γινόταν κάτι σαν μικρή πανήγυρις». Επιπλέον, ανέκαθεν ερχόταν για προσκύνημα κόσμος από όλα τα μαρωνίτικα χωριά και τις πόλεις.
Σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα του κοινοτάρχη, μετά από το άνοιγμα τον οδοφραγμάτων το 2004, ο Τίμιος Σταυρός γιορτάζεται πάντα τη μέρα του.
Καταλήγοντας, ο κύριος Χατζιαντώνης εξέφρασε τις ειλικρινείς ευχαριστίες του προς όλους τους πιστούς που παρευρέθηκαν στην Καρπάσια για να δώσουν το παρόν τους στις Θείες Λειτουργίες, να προσκυνήσουν και να προσευχηθούν μαζί. Ιδιαίτερα όμως ευχαριστεί τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών που επισκέφτηκε το χωριό και που βρίσκεται πάντα δίπλα στο Κοινοτικό Συμβούλιο για στήριξη και βοήθεια. Ταυτόχρονα, ευχαριστεί τον Αρχιεπίσκοπο Μαρωνιτών, τους εφημέριους, το κοινοτικό συμβούλιο, την κοινοτική και την τοπική αρχή.
