- «Δημιουργήσαμε την Ευρώπη για να έχουμε μια κοινή ειρηνική κατανόηση του μέλλοντος, για να κάνουμε σίγουρο ότι δεν θα επιστρέψουμε ποτέ ξανά σε δικτατορικές και εθνικιστικές συμπεριφορές, για να πολεμήσουμε για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την κοινοβουλευτική ελευθερία»
- «Φέτος ψηφίστηκε στην ολομέλεια σαν πολιτική προγραμματική θέση η διατύπωση ότι θα εργαστούμε για την επιστροφή και την καλή διαβίωση των Μαρωνιτών και όλων των εγκλωβισμένων»
- «Η επιχορήγηση του Centre for Cooperation στον Κορμακίτη είναι στο τραπέζι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και εάν κάποιος θα ήθελε να το απορρίψει θα πρέπει να αναλάβει μεγάλη ευθύνη»
Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στον «Τ», ο Γερμανός Ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και στενός συνεργάτης της Γερμανίδας Πρωθυπουργού Άγκελα Μέρκελ, Ρέιμερ Μπέκε ανοίγει τα χαρτιά του για τη ζωή του, την πολιτική του πορεία, τη στενή του σχέση με τη Μαρωνιτική Κοινότητα και το χωριό της Καρπάσιας, καθώς και για τις συνεχείς προσπάθειες που καταβάλλει σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τα δικαιώματα των εγκλωβισμένων Μαρωνιτών. Κάνει λόγο για τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, τονίζοντας ότι στο πλαίσιο αυτών, οι Μαρωνίτες έχουν δικαίωμα να ζουν στη γη που γεννήθηκαν. Εξηγεί πως ξεκίνησε η σχέση του με τη Μαρωνιτική Κοινότητα της Κύπρου και το χωριό της Καρπάσιας, πίσω στο 2004, όταν γνώρισε τη σύζυγο του Μαρία Κόκκινου. Αναφέρεται στην πρόσκληση από την τουρκοκυπριακή κοινότητα για επιστροφή των Μαρωνιτών, προειδοποιώντας ότι μια τέτοια κίνηση θα πρέπει να συνοδεύεται και από κάποιες εγγυήσεις. Με τη σειρά της, η Μαρία Κόκκινου Μπέγκε που ήταν παρούσα στη συνέντευξη, αναφέρθηκε στην πρόσφατη τίμηση τους από τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών, μιλώντας για την μακρόχρονη πορεία της ίδιας στα κοινοτικά δρώμενα αλλά και του συζύγου της Ρέιμερ από το 2004 και έπειτα.
Ερ. Ξεκινώντας την πολιτική σας καριέρα πριν σαράντα και πλέον χρόνια, στην περίοδο της μεταπολεμικής Γερμανίας, ποιο ήταν το όραμα και η ελπίδα σας; Τι είχατε στο μυαλό; Τι ήταν εκείνο που θέλατε να πετύχετε;
Στη διάρκεια των σπουδών μου από το 1970 και εντεύθεν, απέκτησα το πτυχίο μου στα Οικονομικά και τις Αγροτικές Επιστήμες αφού ήθελα τότε να γίνω αγρότης στο επάγγελμα, ήξερα από την αρχή ότι όλες οι πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις σε αυτό τον τομέα λαμβάνονταν στις Βρυξέλλες. Είχαμε τότε θυμάμαι, πολλές μεγάλες διαδηλώσεις ενάντια σε κάποιες αποφάσεις της Επιτροπής, η δική μου η φιλοσοφία όμως ήταν όχι μόνο να είμαι διαδηλωτής, αλλά να είμαι ενεργός, δραστηριοποιημένος πολίτης. Γι’ αυτό στη διάρκεια των σπουδών μου εργαζόμουν ταυτόχρονα σε διάφορες οργανώσεις νεολαίας στο περιοχή μου στο Hasenmoor, Segeberg στο βόρειο μέρος της τότε Δυτικής Γερμανίας. Ήμουν αντιπρόεδρος σε εθνικό επίπεδο και αντιπροσώπευσα αρκετές φορές τη χώρα μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο νέων αγροτών, όπου και εκλέγηκα στο τέλος και πρόεδρος. Άρα, όχι μόνο να φωνάζουμε στην πολιτική αλλά πρέπει να είμαστε δραστηριοποιημένοι. Αυτός ήταν ο βασικός μου σκοπός και θυμούμαι τότε έλαβα μέρος με πολλούς άλλους συναδέλφους άλλων χωρών, Γάλλους, Δανούς, σε σεμινάρια σε διάφορες χώρες. Είχα επίσης επισκεφθεί τότε, πολύ πριν την Διεύρυνση, νέους αγρότες στην Ισπανία και την Ελλάδα, χώρες που δεν ανήκαν ακόμη τότε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι αυτό που είχα πει και στην ομιλία μου στο Χίλτον και σχετίζεται με την ιστορία ενός Πολωνού συναδέλφου μου στο κοινοβούλιο, όταν Γερμανοί στρατιώτες εξαφάνισαν κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο τη μητέρα του επειδή αρνήθηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της. Ένας από τους παππούδες μου, πρέπει να ξέρετε, συμμετείχε σαν στρατιώτης σε μια μεγάλη μάχη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου κατά την οποία είχαν σκοτωθεί εξακόσιες χιλιάδες Γάλλοι και Γερμανοί στρατιώτες. Ο πατέρας μου συμμετείχε στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, πολεμώντας για ένα λανθασμένο ρατσιστικό καθεστώς όταν σε μια μάχη από τους 23 νέους στρατιώτες επέστρεψαν ζωντανοί μόνο οι τρεις. Άρα, το μάθημα μπορεί να είναι μόνο ένα, ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ. Είναι γι’ αυτό που δημιουργήσαμε την Ευρώπη, για να έχουμε μια κοινή ειρηνική κατανόηση του μέλλοντος, για να κάνουμε σίγουρο ότι δεν θα επιστρέψουμε ποτέ ξανά σε τέτοιες δικτατορικές και εθνικιστικές συμπεριφορές, για να πολεμήσουμε για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την κοινοβουλευτική ελευθερία. Αυτό είναι που κάνουμε. Και αυτό είναι πάντοτε που μας καθοδηγεί.
Ερ. Πιστεύετε ότι τριάντα χρόνια μετά, έχουμε φτάσει τόσο μακριά;
Έχουμε πετύχει πολλά. Φυσικά, σε αυτό τον μόνιμα μεταλλασσόμενο κόσμο αντιμετωπίζουμε συνεχώς νέες προκλήσεις και μερικές φορές δυστυχώς παλιές ιδέες και ιδεολογίες επανέρχονται, όπως η επανάκαμψη του εθνικισμού και του λαϊκισμού που βλέπουμε σε κάποιες χώρες σήμερα. Οφείλουμε να επιμείνουμε όμως ότι σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να απομακρυνθούμε από τις Ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Υπάρχουν εδώ οι κόκκινες γραμμές μας. Συνεπώς, υπάρχουν μεν αρκετές προκλήσεις, αλλά δεν πρέπει επίσης να ξεχνούμε ότι για μια χρονική περίοδο πέραν των τεσσάρων δεκαετιών, έχουμε ειρήνη.
Ερ. Ας έρθουμε όμως στην Κυπριακή πραγματικότητα. Αν συγκρίνουμε αυτά που μας είπατε πιο πάνω με την κατάσταση στην Κύπρο τις τελευταίες δεκαετίες, θα λέγατε ότι οι άνθρωποι στην Κύπρο θα μπορέσουν να ζήσουν μαζί ξανά κάποια μέρα; Πιστεύετε ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα μπορέσουν να καθίσουν ξανά δίπλα δίπλα πίσω από κοινά κοινοβουλευτικά έδρανα;
Μπορώ να σας απαντήσω θέτοντας ο ίδιος ευθέως ένα ερώτημα. Ποιες είναι οι εναλλακτικές επιλογές; Βεβαίως γνωρίζω πως για να βρεις ένα ειρηνικό δρόμο διαπραγμάτευσης, για να ζήσεις μαζί, είτε το ονομάσεις δικοινοτική λύση ή ομοσπονδιακή λύση σε μια χώρα, για να συμβιβαστείς πρέπει πάντοτε να πληρώσεις το ανάλογο κόστος. Γι’ αυτό υπάρχουν οι συμβιβασμοί. Κανένας δεν μπορεί να πετύχει εκατό τοις εκατό δυστυχώς. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να παραδεχτώ ότι γνώριζα κάποια πράγματα για την Κύπρο, αλλά όταν ήρθα εδώ για πρώτη φορά το 2005 είχα ακόμη πολλά να μάθω. Για τις ευαισθησίες, για τις προκλήσεις. Και γι’ αυτό είναι δύσκολο νομίζω να δώσω συμβουλές. Αλλά πως έγινε αυτό; Όχι μόνο με το παράδειγμα που είπα με τον Πολωνό συνάδελφο μου αλλά ακόμα πιο πριν, από νωρίς στη δεκαετία του 1950, Γαλλία και Γερμανία προσπάθησαν να κάνουν ένα βήμα μπροστά. Μετά από τους δύο τραγικούς παγκόσμιους πολέμους, είναι εκπληκτικό να βρεις ένα ειρηνικό δρόμο συνεργασίας, να δημιουργήσεις την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, να ενώσεις και οδηγήσεις πλάι πλάι βιομηχανίες που αποτελούν τη βάση της παγκόσμιας παραγωγής προϊόντων. Είναι εκπληκτικό ακόμη να αντιληφθεί κάποιος ότι ο πρόεδρος Ντε Γκωλ της Γαλλίας επισκέφτηκε την Γερμανία και τον υποδέχτηκαν χιλιάδες Γερμανοί στους δρόμους. Ο παππούς μου κάποτε μου έλεγε ότι οι Γάλλοι μάθαιναν στο σχολείο ότι «είμαστε παντοτινοί εχθροί». Άρα, μήπως χρειάζεται πάντα να φτάνουμε στην καταστροφή πριν μάθουμε πως το μέλλον δεν πρέπει να βασίζεται στη συνέχεια του παρελθόντος;
Ερ. Πως βλέπετε την κατάσταση της Μαρωνιτικής κοινότητας της Κύπρου σήμερα, μια κοινότητα με την οποία σχετίζεστε πλέον άμεσα με τον τρόπο που ξέρουμε όλοι;
Ναι, από πάθος και από την καρδιά! Καθώς επίσης και από πολιτικής άποψης. Πρέπει να πω εδώ, ότι προέρχομαι από ένα ομοσπονδιακό κρατίδιο όπου υπάρχει ιστορία μεταξύ Γερμανών και Δανών. Ο Δανός βασιλιάς ο οποίος ήταν ιδιοκτήτης του βόρειου τμήματος, προσπάθησε να κατακτήσει επίσης και το νότιο τμήμα. Σήμερα, μετά από δημοψήφισμα, έχουμε μια Γερμανική μειονότητα στη Δανία και μια Δανέζικη μειονότητα στη Γερμανία. Έτσι είχαμε μια συμφωνία που έγινε το 1955 μεταξύ των κυβερνήσεων Δανίας και Γερμανίας, για προστασία και των δύο μειονοτήτων, δίνοντας τους το δικαίωμα να ζήσουν την δική τους κουλτούρα, την δική τους γλώσσα και να έχουν ακόμη και ανεξάρτητα σχολεία όπου να μπορούν να διδάσκονται τη γλώσσα τους. Συνεπώς μπορώ να πω ότι αυτό είναι το μάθημα πάντα: Δώστε χώρο στις μειονότητες, με την προϋπόθεση ότι είναι πιστοί στους νόμους του κράτους στο οποίο ζουν. Επιπρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Χάρτα Δικαιωμάτων του Πολίτη διεκδικεί δικαιώματα για τις μειονότητες, ειδικά σε αυτό το πλαίσιο. Και το δικαίωμα κάποιου να ζει στη γη που γεννήθηκε, αυτό είναι μέρος των δικαιωμάτων αυτών. Και φτάνουμε έτσι εδώ, σε αυτή την πρόκληση για τους Μαρωνίτες, να επιστρέψουν μια μέρα για να ζήσουν στα χωριά και τους τόπους τους. Σε διαφορετική περίπτωση, υπάρχει ναι ημερομηνία λήξης. Και αυτό θα είναι ολοκληρωτικά ενάντια στις αρχές της Ευρώπης. Η Ευρώπη βεβαίως, πρέπει να προσπαθήσει και έχει την ευθύνη να διασφαλίσει τα δικαιώματα αυτά των πολιτών της. Έχουμε το νομικό πλαίσιο. Η εγγύηση μας αυτή δεν είναι η ίδια όπως αυτή μιας εγγυήτριας δύναμης. Η εγγύηση μας είναι το νομικό μας σύστημα, που είναι ανεξάρτητο με ελεύθερα και ανεξάρτητα δικαστήρια και δικαστές.
Ερ. Μιλήστε μας λίγο για τη σχέση σας με τη Μαρωνιτική κοινότητα της Κύπρου και το χωριό της Καρπάσιας. Πως ξεκίνησε αυτή η σχέση;
Βεβαίως η σχέση μου αυτή ξεκίνησε στις 30 Οκτωβρίου 2004 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εκεί συνάντησα για πρώτη φορά τη σύζυγό μου Μαρία και μετά, το 2005 ήρθα στην Κύπρο όπου η γυναίκα μου σαν εξαιρετικός δάσκαλος, με κατατόπισε σχετικά με όλα τα θέματα και τις προκλήσεις. Προτιμώ να αναφέρομαι πάντα σε προκλήσεις και όχι σε προβλήματα. Παρουσιάζει τον εαυτό της πάντοτε σαν Κύπρια Μαρωνίτισσα πρόσφυγα, έτσι και εγώ όταν μιλώ στις διάφορες συναντήσεις, δράττομαι της ευκαιρίας πάντοτε και εξηγώ σε όλους ότι είμαι παντρεμένος με μια Κύπρια Μαρωνίτισσα πρόσφυγα. Σίγουρα όλοι το γνωρίζουν αυτό σήμερα, αλλά εμένα μου δίνει την ευκαιρία πάντα να εξηγώ ορισμένα πράγματα. Το να εξηγείς τις δυσκολίες και τις προκλήσεις στον έξω κόσμο, είναι απαραίτητο. Για αυτό κάνουμε πολλές συναντήσεις, εδώ και εκεί, ακόμα και με τον πρόεδρο της Επιτροπής, τον κύριο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ συναντηθήκαμε, με τον οποίο είμαστε πολύ καλοί φίλοι και γνωριζόμαστε από τις αρχές του 2000. Ήμουν ξέρετε, ο δεύτερος στη σειρά πολιτικός στη Γερμανία που υποστήριξα τότε την υποψηφιότητα του. Τον συναντήσαμε βεβαίως, όχι για να μιλήσουμε πολιτικά, αλλά για να μιλήσουμε για τις ανθρώπινες προκλήσεις και για το ότι υπήρχε στην ατζέντα για τις μειονότητες, για όλα τα ευαίσθητα αυτά θέματα. Προώθηση των ευαίσθητων θεμάτων, σημαίνει να εξεύρεις τρόπους αμοιβαίας κατανόησης. Συνεπώς, ξεκινήσαμε την προώθηση τότε της υπόθεσης των αγνοουμένων καθώς επίσης και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Διότι είναι θέματα που αγγίζουν τις καρδιές, το μυαλό και τα συναισθήματα των οικογενειών. Έπρεπε να αρχίσουμε με αυτά και να μην αφήσουμε τα πολιτικά να μας εμποδίσουν. Ο κόσμος θέλει να βλέπει αποτελέσματα, θέλει να δει προγράμματα και αυτά τα προγράμματα αγγίζουν τα συναισθήματα και την καρδιά. Νομίζω αυτό είναι πολύ σημαντικό. Όλες αυτές οι συζητήσεις φυσικά, ευχόμαστε να φέρουν μια μέρα μια λειτουργική λύση. Αλλά παράλληλα πρέπει να προωθούνται και τέτοια θέματα. Προσπαθούμε να το δούμε αυτό στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την κοινή λογική.
Ερ. Πως σχολιάζετε κύριε Μπέκε, την τελευταία εξέλιξη με την απόφαση πρόσκληση της Τουρκοκυπριακής πλευράς για επιστροφή των Μαρωνιτών στα χωριά τους;
Θα έλεγα πως αυτό συνδέεται πολύ στενά με την πρόοδο στις συνομιλίες για το κυπριακό και βεβαίως κλειδί είναι και θα είναι πάντα το πότε ο στρατός θα αποχωρήσει από τα Μαρωνιτικά χωριά. Αυτό είναι πολύ βασικό, επειδή κάποια ‘εάν’ ισχύουν εδώ. Εννοώ ότι η όποια πρόσκληση για επιστροφή στα χωριά θα πρέπει να συνοδεύεται και από κάποιες εγγυήσεις. Για τις περιουσίες, όπου έχουμε πρόβλημα με τις στρατιωτικές ζώνες σήμερα, θα πρέπει να υπάρξουν κάποια βασικά έργα υποδομής, όπως ηλεκτροδότηση και υδροδότηση, ίντερνετ κλπ.. Τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν. Άρα, θα πρέπει να δοθούν κάποιες εγγυήσεις για να νοιώσει ο κόσμος ασφαλής. Και μετά φυσικά βήμα με βήμα θα υπάρξει ανάπτυξη. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Το γεγονός ότι προχωρήσαμε στην αναστήλωση εκκλησιών με τη βοήθεια της Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά και με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμη και σε στρατιωτικές ζώνες όπου υπάρχουν ερειπωμένα και κατεστραμμένα τα χωριά μας, αυτό είναι ένδειξη ότι δεν το βάζουμε κάτω, ότι δεν λυγίζουμε. Είναι μια πολύ πολύπλοκη διαδικασία αλλά το βασικό μας μήνυμα είναι ότι θέλουμε μια λύση. Ακόμη και μια ενδιάμεση λύση όπου θα φύγει ο στρατός. Και, τότε να κτίσουμε μερικά σπίτια, έστω και προκατασκευασμένα σπίτια, οτιδήποτε. Αυτές οι χειρονομίες είναι απαραίτητες. Επειδή εάν αυτά δεν γίνουν, ο κόσμος θα απογοητευτεί και θα πει ‘οκ αυτή δεν ήταν μια ειλικρινής πρόσκληση, δεν υπάρχει τίποτε που την στηρίζει’. Χρειάζεται τέτοιου είδους ιδέες και υποσχέσεις να συνοδεύονται βήμα με βήμα από σταθερά μέτρα που θα πείσουν τον κόσμο για να πει ‘το εννοούν και είναι ειλικρινείς’.
Ερ. Σε σχέση με όλα αυτά, εσείς προσωπικά, εισηγηθήκατε πρόσφατα πως μέρος της χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τα Μαρωνιτικά χωριά. Τι στην πραγματικότητα λέει αυτή η τροποποίηση; Διότι είχε παρεξηγηθεί κάπως τότε στην αρχή.
Πρέπει ίσως να το ξεκαθαρίσω από την αρχή. Στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει ένας φάκελος χρηματοδότησης για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα, για την ανάπτυξη υποδομών, για την επαναπροσέγγιση, για οτιδήποτε έχει να κάνει με την διαδικασία επανένωσης κλπ.. Εκείνο που κάναμε από το 2005, είναι ότι βάλαμε στο τραπέζι ένα πακέτο τροποποιήσεων για να προσθέσουμε ένα επιπρόσθετο ποσό, χωρίς να αγγίξουμε το ποσό για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα για να μην έχουμε προβλήματα μεταξύ κάποιων προγραμμάτων. Ήταν η μόνη νόμιμη επιλογή μας στον προϋπολογισμό για να κάνουμε κάτι με αυτά τα προγράμματα. Και τότε αρχίσαμε τα προγράμματα για τους Αγνοουμένους και την Πολιτιστική Κληρονομιά. Έπειτα, όταν είχαμε την εξέλιξη πέρυσι με την πρόσκληση των Τουρκοκυπρίων για επιστροφή των Μαρωνιτών στα χωριά τους, κατέθεσα στο τραπέζι μια νέα τροποποίηση για την οποία υπήρξαν διάφορες συζητήσεις στοκοινοβούλιο και η οποία τελικά πετύχαμε και ψηφίστηκε με ισχυρή πλειοψηφία από την ολομέλεια. Η ίδια τροποποίηση πέρασε και φέτος για τον προϋπολογισμό του 2019 αυτή τη φορά ομόφωνα. Αυτό πλέον αποτελεί πολιτική προγραμματική θέση. Ότι δηλαδή θα εργαστούμε για την επιστροφή και την καλή διαβίωση των Μαρωνιτών και όλων των εγκλωβισμένων. Αυτή είναι η διατύπωση, αναφέροντας επίσης και τα άλλα δύο προγράμματα. Αυτό σημαίνει, μια πολιτική διαβεβαίωση και απόφαση να διευκολύνουμε μια τέτοια διαδικασία. Επίσης, η πρόταση προς την Επιτροπή για το επόμενο πακέτο στον προϋπολογισμό για την επόμενη επταετή περίοδο, περιλαμβάνει φάκελο για το βόρειο μέρος της Κύπρου αλλά σε περίπτωση επανένωσης του νησιού, ο Πρόεδρος Γιούνκερ ήδη υποσχέθηκε ότι η Επιτροπή θα βοηθήσει με ένα πλούσιο οικονομικό πακέτο ύψους περίπου 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ερ. Πως αυτά που μας λέτε συνδέονται με το έργο το οποίο προγραμματίζεται από το Γραφείο του Εκπροσώπου κου Γιαννάκη Μούσα για τον Κορμακίτη και τα άλλα Μαρωνίτικα χωριά; Αναφέρομαι φυσικά στο Centre for Cooperation.
Μέσα από το πλαίσιο του τρέχοντα προϋπολογισμού, αυτό μπορεί να γίνει. Η προώθηση τρόπων επαναπροσέγγισης μεταξύ των κοινοτήτων, ειδικά των νέων ανθρώπων, είναι ένα βασικό στοιχείο στην πορεία για ένα κοινό μέλλον. Συνεπώς τέτοια έργα είναι απαραίτητα, διαφορετικά δεν θα υπάρχει μέλλον. Χωρίς να μπαίνω τώρα σε λεπτομέρειες, θερμά καλωσορίζω τέτοιες πρωτοβουλίες. Έχουμε πολλές επαφές και με ανθρώπους της Επιτροπής που θα μας υποστηρίξουν σε αυτή την προσπάθεια. Το θέμα είναι στο τραπέζι και εάν κάποιος θα ήθελε να το απορρίψει θα πρέπει να αναλάβει μεγάλη ευθύνη. Διότι δε θα είναι θέμα λεφτών. Εξάλλου μιλάμε για ένα πολύ μικρό ποσό σε σχέση με τα τεράστια ποσά στον προϋπολογισμό. Η αξιοπιστία εκείνου που θα απορρίψει τέτοιο θέμα σε σχέση με την επαναπροσέγγιση των κοινοτήτων στην Κύπρο θα κλονιστεί.
Ερ. Έχετε κάνει πολύ μεγάλες προσπάθειες σε όλα τα κέντρα αποφάσεων στην Ευρώπη για τα θέματα της Κύπρου και των Μαρωνιτών ιδιαίτερα, με τη συμβολή φυσικά της συζύγου σας Μαρίας. Για τις πολύτιμες αυτές υπηρεσίες σας, τιμηθήκατε πέρυσι τόσο από τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο τον Β’ όσο και από τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη εκ μέρους του λαού της Κύπρου, αλλά και πρόσφατα από τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών εκ μέρους της κοινότητας του. Πως νοιώθετε γι’ αυτό;
Ήταν πραγματικά πολύ συγκινητικές και συναισθηματικά φορτισμένες στιγμές. Εκτός από αυτούς που αναφέρατε, πρέπει να σας πω ότι πριν μερικούς μήνες μου απονεμήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Γερμανίας ο Ανώτατος Σταυρός Τιμής του Κράτους ενώ πέρυσι μας τίμησαν επίσης οι Κυπριακές κοινότητες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Οφείλω να πω ότι νοιώθω ότι έχω δύο μητέρες πατρίδες σήμερα και στην Κύπρο νοιώθω πάντα ότι είμαι στο σπίτι μου. Είναι πράγματι πολύ συγκινητικό, αλλά βεβαίως, εγώ θεωρώ ότι έκανα μόνο πολύ μικρά πράγματα. Τα οποία προέρχονταν από την καρδιά μου. Είναι ακόμη και μια υπόσχεση για το μέλλον νομίζω. Ειλικρινά δεν χρειάζονταν αυτές οι τιμές, διότι ότι κάνουμε, το κάνουμε με την καρδιά μας. Όπως ξέρετε όμως, στην πολιτική δεν πετυχαίνεις πάντοτε όλα που έχεις στο μυαλό. Και εδώ, παρ’ όλα τα βήματα που έγιναν, νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι παραπάνω σε αυτή την μεταβατική περίοδο, ειδικά σε ότι αφορά τους Μαρωνίτες. Συνεπώς, νοιώθουμε πολύ συγκινημένοι για όλα αυτά και σας ευχαριστούμε. Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα, σε όλη εκείνη την μεγάλη προσέλευση του κόσμου στο ξενοδοχείο Χίλτον την περασμένη Δευτέρα όταν μας απονεμήθηκαν τιμές από τον αγαπητό Γιαννάκη Μούσα στην παρουσία του Υπουργού των Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη. Και στη συνέχεια, βλέποντας στα μάτια των ανθρώπων που ήρθαν από τα χωριά. Αυτό ήταν η κορύφωση όλων των συναισθημάτων!
Ερ. Από όσα μάθαμε, κύριε Μπέκε, σκέφτεστε να τερματίσετε του χρόνου την καριέρα σας σαν Ευρωβουλευτής;
Αποφάσισα ναι να μην είμαι υποψήφιος τον ερχόμενο Μάη. Του χρόνου θα συμπληρώσω 30 χρόνια σαν μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρέπει να πω ότι στην πορεία μου αυτή μπόρεσα να κάνω περισσότερα πράγματα από ότι ανέμενα στην αρχή. Βεβαίως θα ήταν ακόμη πολύ ενδιαφέρον να συνέχιζα, η πρόκληση του να εργάζεσαι μαζί με συνεργάτες με όλες αυτές τις διαφορετικές νοοτροπίες από τόσες διαφορετικές χώρες, είναι φανταστική. Είμαι όμως σήμερα 66 ετών. Πριν τέσσερα χρόνια είχα μερικά προβλήματα υγείας και ευτυχώς πήρα κίτρινη και όχι κόκκινη κάρτα. Έτσι δεν θα ήθελα νομίζω, να συνεχίσω να εργάζομαι 60 ώρες την εβδομάδα. Έτσι απλά. Δεν θα κάτσω στον καναπέ, σας διαβεβαιώνω γι’αυτό. Θα ασχολούμαι με μικρότερα έργα. Θα συνεχίσω οπωσδήποτε τη δραστηριότητα μου στα θέματα που αφορούν την Κύπρο, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία. Θα μπορώ τώρα να μένω περισσότερο καιρό στην Κύπρο, μπορώ να εργάζομαι με τον υπολογιστή μου από εδώ. Θα βλέπω λίγο περισσότερο τα παιδιά μου, θα περάσω λίγο χρόνο στην οικογενειακή φάρμα στη Γερμανία, θα επισκέπτομαι σχολεία για σεμινάρια, τέτοια πράγματα μόνο. Συνεπώς θα παραμείνω ενεργός κατά κάποιο τρόπο στην πολιτική αλλά όχι πλέον στην πρώτη γραμμή.
Ερ. Ας τελειώσουμε αυτή την ενδιαφέρουσα συζήτηση με ένα μήνυμα. Τι θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες μας;
Βεβαίως αντιμετωπίζουμε ακόμη μια πολύπλοκη και ενδιαφέρουσα διαδικασία προσδοκώντας στη συνέχιση των συνομιλιών. Το μόνο που μπορώ να πω στους Μαρωνίτες είναι, παραμείνετε ενωμένοι. Μόνο τότε θα πετύχετε!
Μαρία Κόκκινου Μπέγκε: «Αποστρατικοποίηση των χωριών μας και νέες γενιές οι άμεσες επιδιώξεις»
Ερ. Μαρία, πως νοιώθεις εσύ για όλα αυτά; Τι θα έλεγες για όλη αυτή τη δουλειά που προέρχεται και από τους δύο σας και για την αντίδραση της Μαρωνιτικής κοινότητας αλλά και της Κυπριακής πολιτείας γενικότερα;
Όπως ανέφερα και στην ομιλία μου στο ξενοδοχείο Χίλτον, έχω ανάμειξη στα πολιτικά δρώμενα της Κύπρου από το 1986. Από το βήμα της Εθνικής Ομοσπονδίας Κυπρίων, της Ελληνοκυπριακής Παροικίας και του Συνδέσμου Μαρωνιτών Εξωτερικού Ηνωμένου Βασιλείου για δέκα χρόνια σχεδόν εργάστηκα για την προώθηση του Κυπριακού ζητήματος και όπου ήταν δυνατό μιλούσα για την κοινότητα των Μαρωνιτών. Πήρα τον λόγο πολλές φορές στη Βουλή των Κοινοτήτων και μίλησα για την κοινότητα μας και τον κίνδυνο εξάλειψης της εάν δεν υπήρχε το συντομότερο επιστροφή στα χωριά και τη γη μας. Πίστευα πάντα και είναι νομίζω παγκοσμίως παραδεκτό ότι μικρές κοινότητες επιβιώνουν μόνο εάν ζουν στο δικό τους περιβάλλον στα χωριά τους και στις περιουσίες τους. Διαφορετικά, εμείς σαν Καθολικοί και σαν Μαρωνίτες, θα είμαστε οι τελευταίοι στην Ανατολική πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μεσόγειο και θα εξαφανιστούμε σε μια δεδομένη στιγμή. Ήμουν 15 χρονών όταν διαδραματίστηκαν τα τραγικά γεγονότα του 1974. Σαν έφηβος βέβαια τότε είχα όνειρα. Ήθελα να σπουδάσω ξένες γλώσσες στο Όξφορντ. Ετοιμαζόμουν για αυτό το σκοπό. Δυστυχώς λόγω των καταστάσεων βρήκα τον εαυτό μου να αποφοιτά από το λύκειο, εργάστηκα στην Κύπρο αλλά η φιλοδοξία μου ήταν να φοιτήσω στο πανεπιστήμιο. Έτσι ξεκίνησα τις σπουδές μου σε ηλικία 31 ετών, φοίτησα στο πανεπιστήμιο για έξη χρόνια και όταν είχα την ευκαιρία αργότερα να ασχοληθώ με το θέμα της Κύπρου είπα ότι αυτό είναι κάτι που το χρωστώ στους γονείς μου, που ήταν ακόμη εν ζωή και επισκέπτονταν το χωριό τους κάθε εβδομάδα, αφού η μητέρα μου ήταν εγκλωβισμένη για μια περίοδο και έτσι εγώ ερχόμουν πάντα μαζί τους. Για αυτό εγώ ήμουν περισσότερο συνδεδεμένη με τον τόπο μας παρά τα άλλα αδέρφια μου. Πάντα έβλεπα τους γονείς μου πάρα πολύ λυπημένους. Διότι δεν μπορούσαν να επιστρέψουν ελεύθερα στον τόπο τους. Έπρεπε να κάνουν αγώνα στα πρώτα χρόνια για να έρχονται να επισκέπτονται τον τόπο εδώ στην Καρπάσια ή να μπαινοβγαίνουν στο χωριό τους. Έτσι και εγώ ήμουν πάντα δραστηριοποιημένη στην κοινότητα δραττόμενη της ευκαιρίας πρώτα στο Ηνωμένο Βασίλειο και αργότερα όταν γνώρισα τον Ρέιμερ είχα την ευκαιρία από ένα άλλο πιο ψηλό και διαφορετικό επίπεδο να εργαστώ για να βοηθήσω την κοινότητα. Επειδή πάντοτε στη σκέψη μου είναι η επιβίωση της Μαρωνιτικής κοινότητας.
Η πρώτη προσπάθεια μας έγινε με το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία. Αυτός ήταν ο πρώτος στόχος ο οποίος όμως μέχρι σήμερα για διάφορους λόγους δεν πραγματοποιήθηκε. Έτσι ξεκινήσαμε την όλη διαδικασία. Μας πήρε όμως πολλά χρόνια μέχρι να αρχίσουν να φθάνουν οι χρηματοδοτήσεις. Και όταν άρχισαν πλέον οι χρηματοδοτήσεις εγώ επέμενα πάντα να περιλαμβάνονται σε αυτές και έργα για τις μειονότητες. Στην αρχή δεν είχαμε έργα αλλά σιγά-σιγά άρχισαν να μπαίνουν. Πρέπει να πω ότι η παρουσία του Ιωάννη Καρή στην επιτροπή βοήθησε αρκετά. Χαίρομαι πολύ για το γεγονός ότι έχουμε έστω αυτά τα μικρά έργα για τους Μαρωνίτες. Διότι οι Μαρωνίτες και ιδιαίτερα οι εγκλωβισμένοι είναι πολύ συνδεδεμένοι με την εκκλησία τους και τη γη τους. Είμαι περήφανη πρέπει να πω για τον εκπρόσωπο μας τον Γιαννάκη Μούσα, όχι επειδή μας τίμησε, αλλά επειδή εργάζεται σκληρά από την ημέρα της εκλογής του. Ενεργεί με το σωστό τρόπο διότι και ο ίδιος έχει ζήσει εγκλωβισμένος, έχει ζήσει τον αποχωρισμό από τους γονείς του μένοντας στη Λευκωσία στο οικοτροφείο Μαρωνιτών, για αυτό γνωρίζει ακριβώς τα προβλήματα της κοινότητας μας. Το άλλο που θέλω να πω είναι ότι ο εκπρόσωπος μας συνεργάζεται. Όταν ο Γιαννάκης ξέρει ότι κάποιος άλλος μπορεί να τον βοηθήσει για να πετύχει περισσότερα, δεν λέει ‘εγώ είναι ο εκπρόσωπος’. Είναι ταπεινός και ακούει τους άλλους ανθρώπους που μπορεί να γνωρίζουν ή να έχουν περισσότερες εμπειρίες από αυτόν σε κάποια θέματα. Είναι σαν την ομαδική δουλειά. Είναι αρχηγός ομάδας. Δεν μας ενοχλεί να είμαστε μέρος της ομάδας. Μάθαμε να είμαστε μέλη μιας ομάδας και μάθαμε να είμαστε αρχηγοί μιας ομάδας. Όπου εγώ μπορεί να είμαι αρχηγός, είμαι, και βλέπω ότι και ο ίδιος μπορεί να γίνει μέλος της ομάδας μου. Και έτσι πρέπει να είμαστε. Συνεργασία μέσα στην κοινότητα μπορεί να αποφέρει καλά αποτελέσματα. Ναι, έχουμε προβλήματα. Εάν δεν φύγει ο στρατός από τα χωριά μας, είναι δύσκολο. Η ημερομηνία λήξης είναι στον ορίζοντα. Δύο πράγματα είναι τα σημαντικότερα για μας, η απόσυρση του στρατού και οι νέοι μας. Οι νέοι μας είναι το μέλλον μας και πρέπει να τους κρατήσουμε κοντά μας. Να τους μεταφέρουμε τη φλόγα που εμείς κρατούμε αναμμένη όλα αυτά τα χρόνια. Να τους κάνουμε να αγαπήσουν τα χωριά και τη γη μας όπως εμείς τα αγαπάμε.
