Μάριος Καπιρής
«Οι νέοι μας να κυνηγούν ευκαιρίες, αλλά μόνο με σκληρή δουλειά θα επιτύχουν»
– «Ο πάτερ Γιαννάκης αφιέρωσε τη ζωή του στην κοινότητα, επομένως αντιλαμβάνεστε πως μέχρι σήμερα δεν μπορεί να σκέφτεται κάτι άλλο πέρα από αυτήν»
– «Η ανάπτυξη του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα πολύ μικρό δείγμα σε σχέση με το τι θα δουν οι επόμενες γενιές τα επόμενα χρόνια»
– «Ως κοινότητα πρέπει να κρατήσουμε την ιστορία μας, τον πολιτισμό μας και την ταυτότητά μας, το οφείλουμε στις νέες γενιές και στα παιδιά μας»
Η στήλη «Πρόσωπα» στο τελευταίο τεύχος της εφημερίδας “Ο Τύπος των Μαρωνιτών” είχε την τιμή να φιλοξενεί ένα καταξιωμένο μέλος της Μαρωνιτικής Κοινότητας, τον Γενικό Διευθυντή της IBM Cyprus κ. Μάριο Καπιρή. Αναφερόμενος στην πορεία του στον επαγγελματικό τομέα, μιλά για τη διεθνή του σταδιοδρομία και την εμπειρία του σε Κύπρο, Ελλάδα, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, όπου εκ των πραγμάτων έζησε για μια περίοδο με την οικογένειά του, ενώ εξηγεί κάτω από ποιες συνθήκες του προσφέρθηκε η θέση του Γενικού Διευθυντή της IBM Cyprus την οποία και ανέλαβε το 2014. Κάνει λόγο για το εύρος των εργασιών της εταιρείας που διευθύνει και τονίζει πως η τεχνολογία αποτελεί πλέον μονόδρομο για την ανθρωπότητα και αναμένεται να εξελιχθεί ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια. Δίνει τις δικές του συμβουλές στους νέους και τις νέες της Κοινότητας που αναζητούν την τύχη τους σε μια ανταγωνιστική αγορά εργασίας, ενώ αναφερόμενος στο χωριό του τον Ασώματο, τονίζει πως για την επιστροφή βασικός παράγοντας είναι ο στρατός. Τέλος, δηλώνει πως γίνονται αξιόλογες προσπάθειες για τα θέματα των χωριών τόσο από τον Εκπρόσωπο όσο και από τα οργανωμένα σύνολα και υπογραμμίζει πως η κοινότητα οφείλει, όποιες και αν είναι οι συγκυρίες, να διατηρήσει την ταυτότητα, τον πολιτισμό και την κουλτούρα της.
- Κύριε Καπιρή, μιλήστε μας πρώτα εν συντομία για τη ζωή σας. Την καταγωγή σας, τα παιδικά σας χρόνια, την πορεία σας αργότερα στον επαγγελματικό τομέα.
Η καταγωγή μου είναι από τον Ασώματο Κερύνειας. Αποφοίτησα από το Κολλέγιο Τέρρα Σάντα. Από μικρή ηλικία ήμουν ενεργό μέλος στην Κοινότητα και ειδικότερα στο κατηχητικό της Αρχιεπισκοπής. Επιπλέον συμμετείχα σε εκδηλώσεις και σε κατασκηνώσεις που διοργανώνονταν με αποτέλεσμα να δημιουργήσω παιδικές μακροχρόνιες φιλίες που διατηρώ μέχρι και σήμερα. Αυτός ήταν και ο αυτοσκοπός βέβαια όλων αυτών των δράσεων. Αργότερα ξεκίνησα τις σπουδές μου στην Αγγλία το 1996. Το πρώτο μου πτυχίο ήταν στη Πληροφορική και στη συνέχεια το μεταπτυχιακό μου στο International Management. Ο βασικότερος λόγος που επέλεξα αυτό το μεταπτυχιακό ήταν επειδή πάντα προσδοκούσα να κάνω μία διεθνή καριέρα παρά να περιοριστώ σε ένα ρόλο μόνο στην Κύπρο, κάτι το οποίο τελικά προέκυψε αργότερα στην επαγγελματική μου πορεία.
Την επαγγελματική μου καριέρα την ξεκίνησα δουλεύοντας για ένα μικρό διάστημα στο ΚΕΜΑ, στο οποίο εργάζονταν και άτομα της Κοινότητας τότε θυμάμαι. Εκεί ασχολήθηκα με τον τομέα του marketing και retail audits και πιο συγκεκριμένα βασικοί μου πελάτες ήταν πολυεθνικές εταιρείες στη Σαουδική Αραβία. Μετά τη σύντομη καριέρα μου στο ΚΕΜΑ, αποφάσισα ότι ήθελα να ασχοληθώ πιο συγκεκριμένα με την Πληροφορική και έτσι το 2001, όταν μου δόθηκε η ευκαιρία, ξεκίνησα να εργάζομαι στην IBM στον τμήμα συστημάτων και τεχνολογίας για την Κύπρο. Τη συγκεκριμένη θέση τη κράτησα μέχρι και το 2009 όταν, λόγω και της πολύ καλής μου απόδοσης, στα 32 μου χρόνια, ανέλαβα τη πρώτη μου Διευθυντική θέση στο ίδιο τομέα καλύπτοντας αυτή τη φορά την Ελλάδα και την Κύπρο έχοντας όμως ως βάση εργασίας την Ελλάδα. Αντιλαμβάνεστε επομένως ότι ήμουν συνεχώς μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου ταξιδεύοντας σε εβδομαδιαία βάση . Το 2011, για καθαρά πρακτικούς οικογενειακούς λόγους, μετακομίσαμε στην Ελλάδα με τη σύζυγο μου Στέλλα και την κόρη μου Σοφία. Εκείνη ήταν μια δύσκολη εποχή για την Ελλάδα, εν μέσω της κρίσης, με φτώχεια και ανεργία. Παρόλα αυτά, ως εταιρεία, είχαμε πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Το 2012, μετά από ένα επαγγελματικό ταξίδι στην Αμερική, μου δόθηκε μια σημαντική ευκαιρία από τον τότε Διευθυντή του τμήματος Συστημάτων και Τεχνολογίας της IBM Worldwide, ο οποίος με παρότρυνε να συνεχίσω την καριέρα μου σε μεγαλύτερες γεωγραφίες. Αυτό προϋπέθετε να μεταφερθώ σε μια αναδυόμενη για την IBM αγορά, όπου η εταιρεία έστελνε συνήθως τα κορυφαία ταλέντα της. Τέτοιες αγορές ήταν η Κίνα, η Νότια Αφρική, η Λατινική Αμερική, η Αυστραλία κτλ. Έτσι, επέλεξα να συνεχίσω την καριέρα μου στην Αυστραλία και σύντομα μετακομίσαμε οικογενειακώς από την Αθήνα στη Μελβούρνη. Ο ρόλος μου εκεί ήταν «Υπεύθυνος Πωλήσεων Συστημάτων Ιδιωτικού Τομέα και Συνεργατών» για την ευρύτερη περιοχή της Αυστραλίας και της Νέα Ζηλανδίας. Η εμπειρία αυτή ήταν εξαιρετική αφού από τη μια ο κόσμος ήταν πολύ εγκάρδιος και από την άλλη το σύστημα εκεί σε «δέχεται» κατευθείαν, λόγω του ότι οι περισσότεροι πλέον στην Αυστραλία είναι στην ουσία πρώτης, δεύτερης και τώρα τρίτης γενιάς μετανάστες. Αρκεί βέβαια και εσύ να εκτιμήσεις και να σέβεσαι τους κανόνες και το γενικό σύνολο. Στην Αυστραλία έμεινα μέχρι τα μέσα του 2014, όπου και γεννήθηκε και η δεύτερη μου κόρη Βικτώρια-Ορτάνζ. Μου προτάθηκε τότε να επιστρέψω στην Κύπρο και να αναλάβω τη θέση του Γενικού Διευθυντή της IBM στην Κύπρο. Έτσι αποφασίσαμε με τη σύζυγο μου, ζυγίζοντας όλα τα δεδομένα τότε, να επιστρέψουμε μόνιμα στην Κύπρο.
- Ηγείστε εδώ και χρόνια μιας πολύ μεγάλης εταιρείας στον τόπο μας. Ποιο είναι το μέγεθος της ευθύνης και ποιες ακριβώς είναι οι δικές σας αρμοδιότητες;
Όπως προανέφερα, από το 2014 μέχρι και σήμερα κατέχω τη θέση του Γενικού Διευθυντή της IBM Κύπρου. Τολμώ να πω ότι η ΙΒΜ είναι τη δεδομένη στιγμή η μεγαλύτερη πολυεθνική στην Κύπρο, τόσο σε operation όσο και σε business, αλλά και σε αριθμό ατόμων. Έχουμε υλοποιήσει και υλοποιούμε πολλά από τα μεγαλύτερα έργα πληροφορικής στην Κύπρο, τόσο στον ευρύτερο δημόσιο τομέα όπως είναι το Σύστημα Υγείας των Δημόσιων Νοσηλευτηρίων, το Σύστημα Ψηφιακής Δικαιοσύνης, τη Κεντρική Αποθήκη Πληροφοριών, το Τμήμα Οδικών Μεταφορών κ.α., αλλά και στον ιδιωτικό τομέα με έργα όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός στην Τράπεζα Κύπρου, η διαχείριση υποδομών στη CNP, έργα στην Ελληνική Τράπεζα, στην Astrobank κ.α. Εργοδοτούμε γύρω στα 95 άτομα σήμερα, μόνιμους υπαλλήλους και υπεργολάβους.
Οι δικές μου ευθύνες έχουν να κάνουν με τη γενική διεύθυνση της εταιρείας στη Κύπρο. Μιας εταιρείας που οι εργασίες της αγγίζουν τομείς όπως η τεχνολογία, υλοποίηση έργων, συμβουλευτικές υπηρεσίες κ.α. Το τι διαφοροποιεί την IBM από άλλες εταιρείες κατά την άποψη μου, είναι η ανάπτυξη ενός διευρυμένου διεθνούς μοντέλου εργασίας, αξιοποιώντας ανθρώπινους πόρους και τεχνογνωσία μέσα από ένα ενιαίο μοντέλο υπηρεσιών και υποστήριξης, ανεξαρτήτως γεωγραφικών συνόρων.
- Πολλοί Μαρωνίτες κατέχουν διευθυντικές ή υψηλόβαθμες θέσεις, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα σήμερα. Ποιο πιστεύετε είναι το μυστικό της επιτυχίας αυτής και πόσο σημαντικό είναι το γεγονός αυτό για την Κοινότητα μας;
Όντως υπάρχουν πολλοί Μαρωνίτες σε θέσεις-κλειδιά είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα. Το τι έχω προσέξει προσωπικά είναι πως όλοι αυτοί είναι άτομα που έχουν επιτύχει στον τομέα τους με σκληρή δουλειά. Τίποτα δεν τους χαρίστηκε. Και όλοι εργάζονται με γνώμονα την πειθαρχία. Αυτό νομίζω οφείλεται και στο ότι μεγαλώσαμε σε μια μικρή κοινότητα και πάντα ήμασταν οι «διαφορετικοί» στο σύνολο. Μας ρωτούσαν τι είναι οι Μαρωνίτες για παράδειγμα και αυτό μας έκανε πιο δυνατούς ως χαρακτήρες και θέλουμε να αποδείξουμε πράγματα.
- Βλέπουμε πόσο σημαντική είναι η δύναμη της τεχνολογίας σήμερα για την ανθρωπότητα και ειδικότερα του δικού σας τομέα. Κατά την άποψη σας και από την εμπειρία σας, σε ποιο βαθμό έχει βοηθήσει την Κύπρο η ραγδαία εξέλιξη της πληροφορικής τα τελευταία χρόνια; Ποια η συνεισφορά της δικής σας εταιρείας σε αυτό;
Είναι φανερό πως είναι μέρος της καθημερινότητας μας. Η ανάπτυξη του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι μόνο ένα πολύ μικρό δείγμα σε σχέση με το τι θα δουν οι επόμενες γενιές τα χρόνια που θα ακολουθήσουν. Και δεν εννοώ μόνο για όλα αυτά που μπορούμε να σκεφτούμε σήμερα όπως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ή οι έξυπνες πόλεις. Μιλώ για πράγματα που πολλά από αυτά σήμερα τα βλέπουμε μόνο σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Υπάρχει ραγδαία εξέλιξη σήμερα στον τομέα της ψηφιακής νοημοσύνης και της ρομποτικής. Αυτά τα ζούμε στην απλοϊκή του μορφή σήμερα με τη Siri ή την Alexa, αλλά όταν όλα αυτά ενταχθούν στον τομέα της ιατρικής, της επιστήμης αλλά και στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, τότε είναι που θα υπάρξουν ακόμα περισσότερες ραγδαίες εξελίξεις στην καθημερινότητα μας. Να δώσω και ως παράδειγμα το εμβόλιο. Ο λόγος που η ανθρωπότητα ανέπτυξε ένα εμβόλιο για τον COVID-19 μέσα σε περίοδο έξι μηνών, έχει να κάνει ξεκάθαρα με την πρακτική χρήση της τεχνολογίας στην επιστήμη αξιοποιώντας την πληροφορία που υπάρχει σήμερα και την προσομοίωση της στα επόμενα χρόνια.
Η τεχνολογία επομένως είναι μονόδρομος. Όλα τα επαγγέλματα ανεξαιρέτως θα διέπονται από μια δόση της τεχνολογίας. Και δεν εννοώ να χρησιμοποιείς έναν υπολογιστή ή να στέλνεις ένα απλό email. Αναφέρομαι σε περισσότερη εξειδίκευση, όπου η πληροφορική και η τεχνολογία ευρύτερα δεν θα είναι ένα επάγγελμα ανεξάρτητο, αλλά ένα αναπόσπαστο μέρος κάθε σχεδόν επαγγέλματος.
Στην Κύπρο, έχουν γίνει κατά την άποψη μου αρκετά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση στον τομέα της Πληροφορικής την τελευταία τριετία, εξ’ ου και η δημιουργία του Υφυπουργείου Καινοτομίας. Εντούτοις, σε κάποιους δείκτες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ακόμα δυστυχώς υστερούμε ως προς το που θα έπρεπε να είμαστε σήμερα. Στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για παράδειγμα, είμαστε από τις πρώτες χώρες σε αναλογία πληθυσμού, εντούτοις διαφαίνεται ότι τα χρησιμοποιούμε, ίσως, όχι ακόμα με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, χωρίς να φέρνουμε κάποιο χειροπιαστό πλεονέκτημα στην άμεση οικονομία μας. Τέλος, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι στην Κύπρο φαίνεται να υπάρχουν πολλά startups που μπαίνουν δυνατά στο κομμάτι της τεχνολογίας και κάποια από αυτά μάλιστα προέρχονται από νεαρά άτομα της Κοινότητας μας και είναι άκρως επιτυχημένα.
- Πρόσφατα αναλάβατε καθήκοντα και ως Αντιπρόεδρος του Advisory Board του CIM. Πως προέκυψε αυτό και ποιος είναι ο ρόλος του συμβουλίου αυτού;
Με τον ρόλο μου ως Γενικός Διευθυντής της IBM, συμμετέχω σε διάφορα άλλα συμβούλια όπως είναι της ΟΕΒ, το Συμβούλιο του Κυπροαμερικανικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου, του Συνδέσμου Εταιριών Πληροφορικής κα. των οποίων σκοπός είναι να προσφέρουν συμβουλές ευρύτερα στην οικονομία μας. Στο Cyprus Institute of Marketing (CIM) πριν ξεκινήσω τη διεθνή μου σταδιοδρομία, δίδασκα κάποια βραδινά μαθήματα Πληροφορικής και International Marketing και όταν επέστρεψα μόνιμα στην Κύπρο μου δόθηκε η ευκαιρία να ενταχθώ στο συμβούλιο. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχω τον ρόλο του Αντιπροέδρου. Γίνεται μια τεράστια προσπάθεια και έχουμε επιτύχει να συνάψουμε στρατηγικές συνεργασίες με μεγάλα πανεπιστήμια όπως το University of West London αλλά και με μεγάλους τοπικούς οργανισμούς. Επίσης, έχουμε αναπτύξει προγράμματα όπως το MSc in Digital Marketing, το οποίο έχει αρκετή ζήτηση σήμερα και εξαιρετικά αποτελέσματα. Είναι καθαρά business school και αφορά κυρίως άτομα τα οποία εργάζονται, και επιθυμούν κάνουν κάποια εξειδίκευση παρακολουθώντας είτε απογευματινά προγράμματα είτε κατά τα Σαββατοκύριακα. Ρόλο του συμβουλίου μας στην ουσία, είναι να βοηθούμε τη διεύθυνση του ινστιτούτου τόσο σε υφιστάμενα θέματα, όσο και σε νέα επιχειρήματα και στρατηγικές. Είναι ένα αρκετά δραστήριο συμβούλιο που απαρτίζεται από επαγγελματίες του χώρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από τα μαθήματα, έχουμε αναπτύξει και ένα fellowship πρόγραμμα στο οποίο μετέχουν μεγάλοι και αξιωμένοι επαγγελματίες, μέλη του CIM. Επίσης, υπάρχουν στενές σχέσεις και συνεργασίες με διπλωματικές αποστολές στην Κύπρο, όπως είναι η Ύπατη Αρμοστεία της Αγγλίας κτλ.
- Τι θα συμβουλεύατε τον νέο Μαρωνίτη και τη νέα Μαρωνίτισσα που αναζητούν την τύχη τους σε ένα δύσκολο εργασιακό περιβάλλον; Πως μπορεί κάποιος νέος ή νέα να πετύχει και να φτάσει ψηλά;
Οι νέοι Μαρωνίτες δεν πρέπει να νιώθουν ότι είμαστε μειονότητα σήμερα. Ευτυχώς πλέον υπάρχει η αποδοχή της διαφορετικότητας, ο καθένας μπορεί να ανήκει στην οποιαδήποτε θρησκευτική ομάδα και να έχει τα δικά του πιστεύω. Άρα, θεωρώ πως δεν πρέπει να υπάρχει αυτός ο περιορισμός που εμείς νιώθαμε παλαιότερα. Επομένως οι νέοι και οι νέες μας πρέπει να διεκδικούν το καλύτερο, αλλά πάντα να έχουν υπόψη ότι όλα επιτυγχάνονται με σκληρή δουλειά και τίποτα δεν χαρίζεται.
Οι νέοι μας πρέπει να κυνηγούν ευκαιρίες και να μην περιορίζονται στα γεωγραφικά όρια της Κύπρου. Να αναζητούν ρόλους σε πολυεθνικές εταιρείες, να ζήσουν και να εργαστούν στο εξωτερικό ή να εργαστούν στην Κύπρο σε ρόλους που να έχουν και μια διεθνή διάσταση. Έτσι θα διευρύνουν τους ορίζοντες και τις γνώσεις τους, θα γνωρίσουν άλλες κουλτούρες, άλλους τρόπους σκέψης και θα αποκτήσουν σημαντικές εμπειρίες. Η Κύπρος, κακά τα ψέματα, είναι μικρή με περιορισμένες επιλογές. Αυτό είναι και κάτι που λέω και σε υποψήφιους νέους ή νέες που έρχονται για συνεντεύξεις στην εταιρεία μας, μόλις έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στο εξωτερικό. Τους θέτω το ερώτημα για ποιο λόγο επέστρεψαν πίσω στην Κύπρο με το που ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους; Θεωρώ πως το ιδανικό είναι να παραμείνεις στην Αγγλία για παράδειγμα, να εργαστείς εκεί για να αποκτήσεις όλα αυτά που αναφέρω πιο πάνω. Και οι γονείς πρέπει να στηρίζουν τα παιδιά τους σε αυτά. Το να παίρνω πτυχίο και κατευθείαν να πρέπει να επιστρέφω στην Κύπρο, κατ’ εμένα είναι λάθος. Και πλέον δεν είναι μόνο η Αγγλία ή η Ελλάδα οι κυριότερες επιλογές όπως ήταν για εμάς τότε. Πλέον ανήκουμε στην Ε.Ε. και οι ευκαιρίες είναι πολλές. Έχεις την ευκαιρία σου; Άρπαξε την, ταξίδεψε, δούλεψε, μάθε, γνώρισε! Αυτοί οι άνθρωποι, που δεν μένουν σταθεροί και ικανοποιημένοι επαγγελματικά, αυτοί είναι πιο πιθανό να πετύχουν. Με την καλή έννοια βέβαια το λέω αυτό.
- Μιλήστε μας λίγο για το χωριό σας, τον Ασώματο; Το επισκέπτεστε σήμερα; Εάν ναι, ποια τα συναισθήματα σας όταν πηγαίνετε εκεί;
Στα του χωριού μου, στα σωματεία και τα οργανωμένα σύνολα, δεν είμαι σε αυτή τη φάση της ζωής μου τόσο ενεργός όσο θα ήθελα, λόγω χρόνου και πολλών επαγγελματικών υποχρεώσεων. Στον Ασώματο πήγαινα κάποιες φορές πριν απαγορευτούν οι επισκέψεις μας εκεί λόγω του COVID-19. Μετά την πρόσφατη απόφαση να μας επιτρέπεται εκ νέου η πρόσβαση, δεν έτυχε ακόμη να πάω στην Εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, αλλά θα το πράξω πολύ σύντομα. Το πατρικό μου σπίτι είναι εκεί, απέναντι από την εκκλησία μας, στέκεται ακόμη και το έχω δει εξ΄ αποστάσεως. Δεν είχα βέβαια την ευκαιρία ποτέ να μπω μέσα. Εύχομαι πραγματικά αυτό να γίνει κάποτε, όταν επιστρέψουμε. Στον Κορμακίτη επίσης πήγαινα αρκετές φορές και είχα την ευκαιρία να μείνω εκεί και να απολαύσω τη θάλασσα του, αφού έχω πάρα πολλούς φίλους εκεί από τα παιδικά μας χρόνια.
- Είστε από τους πιο στενούς ανθρώπους, αν όχι ο στενότερος, του Χωρεπισκόπου Πατέρα Γιαννάκη Ορφανού. Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο για αυτό;
Η υγεία του Πατέρα Ιωάννη έχει σταθεροποιηθεί. Είναι καλά, έχει πολλή θέληση να θεραπευτεί, ακόμα και να πάει πίσω να επισκεφθεί την Εκκλησία και να είναι κοντά την κοινότητα. Είναι μεν μακριά από την κοινότητα για λόγους υγείας, αλλά έχει όλο τον εξοπλισμό εκεί στο γηροκομείο για να παρακολουθεί τις Θείες Λειτουργίες στον Καθεδρικό Ναό Παναγίας των Χαρίτων και στο Βατικανό. Πάντα και πάνω από όλα για τον ίδιο είναι το καλό της κοινότητας και του κόσμου. Έχει ανησυχίες και τις εκφράζει για την πορεία της κοινότητας, για τον κόσμο, για την εκκλησία μας. Σε σημείο που θέλει να βοηθήσει αλλά δυστυχώς δεν του το επιτρέπει η κατάσταση του. Ας μην ξεχνάμε ότι αφιέρωσε τη ζωή του στην κοινότητα και έδωσε τα πάντα για αυτήν. Επομένως αντιλαμβάνεστε πως δεν μπορεί να σκέφτεται κάτι άλλο πέρα από αυτήν.
- Πως αξιολογείτε τις προσπάθειες της ηγεσίας της Κοινότητας μας για το θέμα των χωριών μας. Πιστεύετε ότι υπάρχει ελπίδα για επιστροφή;
Πιστεύω ότι γίνονται αξιόλογες προσπάθειες για τα θέματα αυτά τόσο από τον Εκπρόσωπο μας όσο και από άλλα οργανωμένα σύνολα. Σίγουρα, όποια προσπάθεια γίνεται είναι προς το καλό. Όμως, είναι μια περίοδος τώρα που δεν εξυπηρετείται ούτε η κοινότητα μας ούτε το γενικότερο σύνολο. Υπάρχει μια κατάσταση στασιμότητας. Το γιατί και πόσο θα διαρκέσει αυτή η περίοδος δεν το γνωρίζω. Όταν όμως ευθυγραμμιστούν όλα προς τη σωστή κατεύθυνση και υπάρξουν ξανά οι συγκυρίες, ελπίζω ότι θα υπάρξει λύση στο πρόβλημα και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα χωριά μας. Για τον Κορμακίτη γίνονται σημαντικές προσπάθειες, υπάρχουν σοβαρές ελπίδες και ο κόσμος έχει μαζευτεί εκεί. Για τις υπόλοιπες κοινότητες, ειδικά του Ασωμάτου, βλέπουμε ότι μέχρι πρότινος ούτε την ευκαιρία να πάμε στην Εκκλησία μας δεν είχαμε. Τώρα αρχίσαμε δειλά-δειλά να πηγαίνουμε πάλι. Λόγω του στρατού όμως δεν γνωρίζω εάν θα είναι ποτέ εφικτό να επιστρέψουμε εκεί μόνιμα.
- Ένα τελικό μήνυμα προς τους αναγνώστες της εφημερίδας μας.
Ως κοινότητα πρέπει να κρατήσουμε την ιστορία μας, τον πολιτισμό μας και την ταυτότητα μας. Είναι σημαντικό για τις νέες γενιές, για τα παιδιά μας. Με όλες τις δυσκολίες, όπως τα καταφέραμε όλες αυτές τις δεκαετίες μετά την εισβολή, νομίζω θα τα καταφέρουμε και στη συνέχεια. Το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει ενότητα μεταξύ μας και θέληση για το καλό της κοινότητας. Ναι μπορεί να αλλάξουν οι συγκυρίες και ο καθένας να πάρει τον δρόμο του, να σμίξουμε με άλλες κοινότητες, αλλά αυτά δεν είναι περιορισμός για να διατηρήσουμε την κουλτούρα μας, την ιστορία μας, τον πολιτισμό μας. Φτάνει να διατηρούμε ένα ισοζύγιο και να έχουμε πάντα στον νου μας και την κοινότητα.
