Ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Πετρίδης ανοίγει τα χαρτιά του στον “Τύπο των Μαρωνιτών”
«Οι προσπάθειες μας για τα Μαρωνίτικα χωριά είναι συνεχείς και εντεινόμενες, επιδιώκουμε την άνθιση αυτής της κοινότητας στην κατοχή»
«Σκοπός μας είναι η διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας των Μαρωνιτών, για να συνεχίσουν να προσφέρουν στην κυπριακή κοινωνία»
«Προσπαθούμε να διευκολύνουμε τη διαβίωση των ανθρώπων στα Μαρωνίτικα χωριά, ώστε να μην καταστούν και αυτοί πρόσφυγες»
«Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν πολύ ξεκάθαρος στο τραπέζι των συνομιλιών όσον αφορά τα δίκαια αιτήματα της Μαρωνιτικής Κοινότητας»
Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στον Τύπο των Μαρωνιτών, ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Πετρίδης ανοίγει τα χαρτιά του για όλα όσα το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ενώπιον του και απασχολούν τη Μαρωνιτκή Κοινότητα. Κάνει λόγο για όσα τον συνδέουν με τη Μαρωνιτική Κοινότητα και τις στενές φιλίες τις οποίες έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια. Μιλά για τις ευθύνες και τις αρμοδιότητες που έχει ένα τεράστιο Υπουργείο και τονίζει ότι θέλει και ο ίδιος να καταστεί ένας παντοτινός φίλος των Μαρωνιτών της Κύπρου, όπως ακριβώς ήταν και είναι ο προκάτοχός του Σωκράτης Χάσικος. Αναφέρεται στη συνεργασία του με τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών Γιαννάκη Μούσα και τη σωρεία θεμάτων που έχουν ενώπιόν τους και εξηγεί πως αυτά τα θέματα προωθούνται από τον ίδιο και το Υπουργείο του ευρύτερα. Διαχωρίζει τη στήριξη του κράτους σε δύο πυλώνες, έναν όσον αφορά τα Μαρωνίτικα χωριά και άλλον έναν όσον αφορά τις ελεύθερες περιοχές. Τονίζει ότι βλέπει θετικά την πρόταση του Εκπροσώπου Μαρωνιτών για σύσταση μηχανισμού χρηματοδότησης των αναπτυξιακών έργων της Μαρωνιτικής Κοινότητας και πιστεύει ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος για να προχωρήσει. Τέλος, ο Υπουργός Εσωτερικών, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το κυπριακό και τα Μαρωνίτικα χωριά, δηλώνει ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για προάσπιση των δίκαιων αιτημάτων της Μαρωνιτικής Κοινότητας σε μια ενδεχόμενη λύση του κυπριακού προβλήματος.
Κύριε Υπουργέ, μιλήστε μας λίγο για τη σχέση σας με τη Μαρωνιτική Κοινότητα της Κύπρου.
Θεωρώ ότι η σχέση μου με τη Μαρωνιτική Κοινότητα είναι άριστη. Η κοινότητα προσφέρει στην Κύπρο και σε επίπεδο πολιτιστικό και σε επίπεδο εθνικό. Είναι μια κοινότητα δημιουργική με την οποία πάντα είχαμε άριστες σχέσεις. Αλλά ακόμα και αυτές τις άριστες σχέσεις προσπαθούμε να τις ενισχύουμε με κάθε δυνατό τρόπο. Έχω αρκετούς φίλους Μαρωνίτες, από τη στιγμή που η κοινότητα είναι δραστήρια σε όλους τους τομείς της κυπριακής πραγματικότητας. Δεν είναι μια κοινότητα που είναι κλεισμένη στο καβούκι της.
Διαδεχθήκατε σε ένα τεράστιο Υπουργείο έναν παντοτινό φίλο των Μαρωνιτών της Κύπρου, τον Σωκράτη Χάσικο. Ποιο το μέγεθος της ευθύνης ενός τέτοιου Υπουργείου;
Ευελπιστώ να γίνω και εγώ παντοτινός φίλος των Μαρωνιτών και της κοινότητας τους. Σίγουρα είναι ένα υπουργείο με τεράστιο εύρος αρμοδιοτήτων, το οποίο μάλιστα επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής μας. Είτε αυτό αφορά πρόσφυγες, είτε αυτό αφορά άτομα που ζητούν άδειες για να κτίσουν, είτε αυτό αφορά επιχειρήσεις και τη διαδικασία αδειοδότησης τους, είτε αφορά την αναπτυξιακή προοπτική της Κύπρου μέσω του αναπτυξιακού προϋπολογισμού, είτε αφορά το κτηματολόγιο, είτε αφορά θέματα μετανάστευσης και θέματα εργασίας που επηρεάζουν και την καθημερινότητά μας αλλά και την οικονομία του τόπου, είτε αφορά ακόμα και διαχείριση πυρκαγιών και κρίσεων. Άρα αντιλαμβάνεστε ότι δεν περνά μέρα που κάποιος, άμεσα ή έμμεσα, να μην έχει να κάνει με κάτι που επηρεάζεται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Εξού και το μέρος της ευθύνης, εξού και οι δυσκολίες αυτού του υπουργείου, λόγω τους εύρους του και των αρμοδιοτήτων του. Για να ανταποκρίνεται επαρκώς σε όλα. Και είναι γι’ αυτό που είμαστε και εμείς σε μια διαδικασία εσωτερικών αλλαγών, ούτως ώστε να βελτιώσουμε το σύστημα.
Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει σήμερα την ευθύνη για ένα μεγάλο μέρος θεμάτων που αφορούν τους Μαρωνίτες (Θέματα Εκπροσώπου, εγκλωβισμένοι, κοινοτικά συμβούλια, σωματεία κτλ.). Πως προωθούνται αυτά τα θέματα από μέρους σας;
Με τα θέματα των Μαρωνιτών ασχολούμαστε και εμείς, αλλά λόγω και της σημασίας την οποία προσδίδει η κυβέρνηση σε αυτά, ασχολείται και επισταμένα ο Προεδρικός Επίτροπος Φώτης Φωτίου, που είναι ακόμα και σε πιο συχνή επαφή με την ηγεσία της κοινότητας, για θέματα που την αφορούν, ειδικά για τα κατεχόμενα χωριά της. Έχουμε εξαιρετική συνεργασία και με τον Εκπρόσωπο της Μαρωνιτικής Κοινότητας αλλά και με τα ίδια τα Κοινοτικά Συμβούλια όσον αφορά τη διεκπεραίωση ειδικών αιτημάτων ή προβλημάτων που ενδεχομένως να έχουν, η οποία συνδράμει στην αύξηση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων των χωριών. Ως Υπουργείο Εσωτερικών έχουμε περισσότερο συντονιστικό ρόλο όσον αφορά τη δράση και των άλλων Υπουργείων ή υπηρεσιών του κράτους για τα θέματα των Μαρωνιτών. Βέβαια έχουμε αυξημένο ρόλο, όσον αφορά τη διάθεση κονδυλίων και κάποιους προγραμματισμούς, αλλά σίγουρα μια ζωντανή κοινότητα έχει θέματα που αφορά όλα τα υπουργεία. Και στην τελική νομίζω ότι για τα θέματα των Μαρωνιτών, συνεργαζόμαστε σε ικανοποιητικό βαθμό με όλους. Και με τον Προεδρικό Επίτροπο και με τα υπόλοιπα υπουργεία.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας σας με τον Εκπρόσωπο της Μαρωνιτικής Κοινότητας, ποια είναι τα θέματα που έχετε ενώπιον σας ως Υπουργείο;
Υπάρχουν πάντοτε ανοικτά θέματα σε αυτό το Υπουργείο. Με την κοινότητα και τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών, υπάρχουν διάφορα αιτήματα, έργα που είναι σε εξέλιξη που αφορούν διάφορες πτυχές της κοινωνίας. Σίγουρα, εάν δούμε τη συνεργασία και τη στήριξη του κράτους προς τη Μαρωνιτική Κοινότητα, αυτή είναι χωρισμένη σε δύο πυλώνες. Ο πρώτος αφορά τις ελεύθερες περιοχές. Εκεί, ο πρωταρχικός μας σκοπός είναι η διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας αυτής της κοινότητας, ούτως ώστε να συνεχίσει να προσφέρει με τον τρόπο που προσφέρει στην διαπολιτισμικότητα και σε αυτό το μεγάλου ατού που έχει προσφέρει μέχρι σήμερα στην κυπριακή κοινωνία. Στα κατεχόμενα χωριά, ως ο δεύτερος πυλώνας, ναι υπάρχουν ιδιάζουσες συνθήκες, οι άνθρωποι ζουν υπό κατοχή και προσπαθούμε να διευκολύνουμε και την επιβίωση τους στον συγκεκριμένο χώρο επειδή εμείς δεν θέλουμε να γίνουν και αυτοί πρόσφυγες στις ελεύθερες περιοχές, καθώς και θέματα της καθημερινότητάς τους που θα επιτρέψουν τη συνεχή διαβίωση τους αλλά και άνθιση αυτής της κοινότητας στην κατοχή. Κάτι που δεν μπορούμε να κάνουμε με την πλειονότητα των ελληνοκυπριακών χωριών στην κατοχή. Με αυτόν τον τρόπο αναγνωρίζουμε και τον συνεχή αγώνα που διεξάγει η κοινότητα, ούτως ώστε να κρατηθεί και φυσικά και πολιτιστικά στη γη της. Άρα ο ρόλος μας είναι διττός. Οι προσπάθειες μας για στήριξη προς τα Μαρωνίτικα χωριά είναι συνεχείς και εντεινόμενες. Ξέρετε, το κράτος πέρασε και από μια οικονομική κρίση και υπήρξαν και δυσχέρειες. Εντούτοις, νομίζω όσον αφορά τα θέματα της στήριξης προς τις κοινότητες με έργα υποδομής και άλλη συνεισφορά, παρά τις αντίξοες συνθήκες, ενδυναμώθηκαν και αυτό καταδεικνύει πασιφανώς το ενδιαφέρον μας. Και του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος έχει μια ιδιαίτερα στενή σχέση με τη Μαρωνιτική Κοινότητα που χρονολογείται.
Διατίθενται επομένως κάποια κονδύλια για τα έργα στα Μαρωνίτικα χωριά. Υπάρχουν οι απαραίτητοι μηχανισμοί ελέγχου από την κυβέρνηση ότι αυτά τα λεφτά διατίθενται σωστά;
Κοιτάξετε. Προσπαθούμε μέσω των Επάρχων ή μέσω όποιων μηχανισμών διαθέτουμε να ασκούμε έλεγχο. Από εκεί και πέρα, η πραγματικότητα είναι ότι, όπως και σε όλα τα θέματα, η δυνατότητα του κράτους όσον αφορά τους ελέγχους στην κατεχόμενη περιοχή είναι αρκετά περιορισμένη. Αλλά όσον αφορά θέματα της κοινότητας και έργα της κοινότητας, δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουν παρουσιαστεί ιδιαίτερα προβλήματα και αυτό εν μέρει οφείλεται και στη σύνεση της ίδιας της κοινότητας και στη σοβαρότητα της, ούτως ώστε να εκμεταλλευτεί με τον πλέον ορθό τρόπο αυτά τα κονδύλια.
Σε πρόσφατη συνάντηση σας, ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών υπέβαλε συγκεκριμένη πρόταση για σύσταση μηχανισμού χρηματοδότησης των αναπτυξιακών σχεδιασμών της Μαρωνιτικής Κοινότητας, υπό το Υπουργείο Εσωτερικών. Μιλήστε μας λίγο για αυτό. Πως σκοπεύετε να προωθήσετε την πρόταση αυτή;
Μέχρι σήμερα κάθε ένα από αυτά τα έργα εξετάζονται ad hoc. Θεωρώ ότι είναι μία σωστή προσέγγιση, όταν πηγάζει ανάγκη να την βλέπεις συγκεκριμένα. Στη βάση αυτή έχουν γίνει αρκετά έργα, ειδικά στα Μαρωνίτικα χωριά. Το θέμα τέθηκε τον Ιούνιο, όσον αφορά έναν μηχανισμό χρηματοδότησης, στη διάρκεια μιας μακράς συνάντησης με τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών, όπου εξηγήσαμε και τεχνοκρατικά πως μπορεί αυτό το πράγμα να δουλέψει. Ζητήσαμε, με βάση και του Περί Διαχείρισης του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμο, ως είθισται από μέρους μας, μια κατάσταση και ανάλυση όσον αφορά τα έργα και τις ανάγκες που πρόκειται να καλυφτούν από αυτόν τον μηχανισμό χρηματοδότησης. Ακριβώς δηλαδή όπως γίνεται και σε άλλες κοινότητες της Κύπρου. Φυσικά αντιλαμβανόμαστε και τις ιδιαιτερότητες. Ότι δεν μιλούμε για γεωγραφικούς πόρους. Νομίζω ότι με την κατάθεση αυτών των οποίων έχουν ζητηθεί θα ξαναγίνουν νέες συναντήσεις. Εκεί φυσικά πρέπει να δούμε και τα θέματα των κοινοτήτων ξεχωριστά, πως επηρεάζονται και πως θα γίνουν οι διαβουλεύσεις με όλους και ενδεχόμενα να προχωρήσουμε. Εμείς είμαστε διατεθιμένοι να επανεξετάσουμε το θέμα της χρηματοδότησης. Αντιλαμβάνεστε όμως, όταν μιλάμε για θέματα προϋπολογισμού και για θέματα διαδικαστικά, υπάρχουν νομοθεσίες και θέματα που πρέπει να δούμε συγκροτημένα όλοι μαζί. Αλλά πιστεύω ότι με τη συνεργασία που έχουμε αναπτύξει με τη Μαρωνιτική Κοινότητα, μπορούμε να προχωρήσουμε.
Καταβάλλονται πολλές προσπάθειες από τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών για να ξεπεραστούν σωρεία προβλημάτων που αφορούν στο μεγλόπνοο έργο της ανέγερσης του Maronite Sporting Center στην Πάνω Δευτερά. Τι έχετε να μας πείτε για αυτά τα προβλήματα και με ποιο τρόπο το Υπουργείο σας συμβάλλει ή/και θα συμβάλει στο όλο έργο;
Για το έργο αυτό έχουμε ήδη δώσει ένα αρκετά σεβαστό ποσό της τάξης των 30 χιλιάδων ευρώ για τα σχέδια και για να κατατεθούν οι άδειες. Φυσικά μιλούμε για ένα μεγάλο και αισιόδοξο έργο της τάξης των 2,5 εκατομμυρίων και θα πρέπει και η κοινότητα πως μπορεί να εξεύρει τρόπους χρηματοδότησης του αλλά και να είναι ένα βιώσιμο έργο. Είμαστε σε αυτό το στάδιο επί του παρόντος μετά και τη βοήθεια που δώσαμε ως Υπουργείο για τα σχέδια και τις μελέτες. Υπάρχει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να δρούμε, να βρίσκουμε τα λεφτά και να φροντίζουμε να διατίθενται με τον καλύτερο τρόπο.
Αναφορικά με τα σωματεία και τις οργανώσεις της Μαρωνιτικής Κοινότητας, υπήρχε παλαιότερα οικονομική στήριξη από το Υπουργείο Εσωτερικών σε ετήσια βάση, η οποία δεν υφίσταται πλέον. Αναμένεται να επανέλθει αυτή η βοήθεια τώρα που οι συνθήκες, σε κάποιο βαθμό, το επιτρέπουν;
Δίνεται οικονομική στήριξη στα σωματεία. Δεν είναι κάτι θεσμοθετημένο αλλά είναι πρακτική μας να δίνουμε βοήθεια. Ειδικά όταν υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι και συγκεκριμένες δράσεις, η βοήθεια αυτή μπορεί να είναι και μεγαλύτερη. Τα σωματεία και οι οργανώσεις αιτούνται αυτήν την βοήθεια με επιστολή προς τον Υπουργό, μέσα στην οποία αναφέρουν τη δράση κτλ. Είναι μια ορθή προσέγγιση νομίζω που μας επιτρέπει και εμάς να γνωρίζουμε ότι αυτά τα λεφτά διατίθενται με τον σωστό τρόπο. Δεν έχουμε αρνηθεί ποτέ σε σωματεία, στήριξη για συγκεκριμένες δράσεις και θεωρούμε ότι, στα πλαίσια της συνεργασίας μας, τα χρήματα αξιοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ως επί το πλείστον, τέτοια αιτήματα και ιδιαίτερα από τη Μαρωνιτική Κοινότητα, εγκρίνονται.
Υπάρχουν ειδικά αιτήματα από τις κοινότητες όπου ζουν μεγάλες μάζες Μαρωνιτών στις ελεύθερες περιοχές; Για παράδειγμα στον Κοτσιάτη και στα Πολεμίδια;
Ως επί το πλείστον αυτά καλύπτονται από τη γενικότερη πολιτική και τις σχέσεις που αφορούν την κοινότητα. Δεν έχουν προκύψει συγκεκριμένα θέματα. Όπου προκύπτουν ζητήματα μας διαβιβάζονται μέσω των εκεί κοινοτικών συμβουλίων, αλλά αν υπάρξει κάτι ξεχωριστό νομίζω θα το δούμε και μέσω του Εκπροσώπου της Κοινότητας.
Είναι πάντα σε ισχύ και τα σχέδια επανεγκατάστασης του Υπουργείου Εργασίας τα οποία αξιοποιούνται από αρκετούς Μαρωνίτες. Βέβαια, η βελτίωση των υποδομών στα Μαρωνίτικα χωριά είναι εξαιρετικής σημασίας για να μπορέσει η επανεγκατάσταση να δουλέψει. Τι πιστεύετε;
Για να δουλέψει το ένα πρέπει να δουλέψει και το άλλο. Πέραν της βοήθειας της άλλης που έχω αναφέρει, στις αρχές του έτους, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσέφερε βοήθεια 70.000 ευρώ επιπλέον, για έργα στις κατεχόμενες κοινότητες. 22.000 στον Κορμακίτη για τον χώρο στάθμευσης και το παιδικό πάρκο, 22.000 στην Αγία Μαρίνα για ολοκλήρωση της αίθουσας φιλοξενίας κοντά στην Εκκλησία, 15.000 στον Ασώματο για επέκταση των χώρων φιλοξενίας κοντά στην εκκλησία και 11.000 στην Καρπάσια για μικρή επέκταση του οδικού δικτύου και κάποια αντιπλημμυρικά έργα που νομίζω παρουσιάστηκαν. Και αυτό γίνεται μέσω του εμβάσματος στα Κοινοτικά Συμβούλια των χωριών. Έργα των οποίων η υλοποίηση, αν δεν κάνω λάθος, ξεκίνησε. Με την ολοκλήρωση τους, θα δούμε τι άλλο μπορούμε να κάνουμε.
Αναφορικά με το κυπριακό, ποια η άποψη σας για τη σημερινή κατάσταση; Πιστεύετε ότι υπάρχει ελπίδα για επιστροφή στις συνομιλίες; Ποιο το μήνυμα σας προς τους Μαρωνίτες;
Και ο Πρόεδρος και η κυβέρνηση καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια. Και αυτό φαίνεται και από τις επαφές που έχει τόσο η κυβέρνηση όσο και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Σίγουρα για να υπάρχει αυτή η προοπτική πρέπει να υπάρχει και καλή θέληση από τουρκικής πλευράς. Ελπίζουμε οι προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα που γίνονται τώρα να αποδώσουν, να υπάρξει καλή θέληση και από τις δύο πλευρές, για να βρεθεί επιτέλους μια λύση. Βέβαια, δεν μπορούμε να έχουμε σαφή εκτίμηση. Αν θέλουμε να μιλούμε για πρόσφορες συνθήκες διαβίωσης της Μαρωνιτικής Κοινότητας, αυτό προϋποθέτει κατά την άποψη μου άρση των συνθηκών της κατοχής. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από μέρους του καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια. Και στο τραπέζι των συνομιλιών ήταν πολύ ξεκάθαρος για τα δίκαια αιτήματα της Μαρωνιτικής Κοινότητας όσον αφορά τα χωριά της.
Με τον Αρχιεπίσκοπο Μαρωνιτών υπάρχει επικοινωνία και συνεργασία;
Ναι ασφαλέστατα. Πρόσφατα είχαμε συνάντηση και ικανοποιήσαμε τελεσίδικα αιτήματα που είχε η εκκλησία και αφορούν τους Λιβάνιους ιερείς. Συγκεκριμένα, τους αποδίδεται πλέον άδεια μόνιμης παραμονής, ώστε να μην θεωρούνται εργάτες ή να έχουν το ίδιο καθεστώς με ανθρώπους οι οποίοι έρχονται στην Κύπρο για εργασία. Με αυτόν τον τρόπο αναγνωρίζουμε το λειτούργημα τους και τις υπηρεσίες τις οποίες προσφέρουν στη Μαρωνιτική Κοινότητα. Πριν την εξέλιξη αυτή, ακολουθούσαμε τους νόμους που αφορούν τους αλλοδαπούς, με αποτέλεσμα να ζητούμε κάθε χρόνο όπως αιτηθούν άδεια παραμονής. Πλέον, η διευθέτηση είναι οριστική. Θα έρχονται στην Κύπρο, θα κάνουν αίτηση για άδεια μόνιμης παραμονής και θα εγκρίνονται.
