Ι. Κασουλίδης – Εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη του τέως Υπουργού Εξωτερικών στον “Τ”

0
978

Ιωάννης Κασουλίδης: «Σε όσους προσφέρεται η δυνατότητα να επιστρέψουν στις περιουσίες τους, αυτήν τη δυνατότητα δεν πρέπει να τη χάσουν»

  • «Θα παραμείνω ένας ενεργός πολίτης, χωρίς να επιδιώκω αξιώματα, εκλελεγμένα ή διορισμένα».
  • «Οι προσπάθειες για λύση του κυπριακού πρέπει να επαναρχίσουν άμεσα και μάλιστα από εκεί που έμειναν. Εάν πάρουμε άλλους δρόμους τότε θα χαθούμε μέσα στο πέλαγος».
  • «Πρέπει να σταματήσουμε να χαϊδεύουμε τα αυτιά του κόσμου με το σύνθημα όλοι οι πρόσφυγες στα σπίτια τους. Αυτό είναι ουτοπία μετά την παρέλευση 43 χρόνων».
  • «Η δυνατότητα επιστροφής στην Αγία Μαρίνα και στον Ασώματο δεν βλέπω να έχει κάποια σχέση με το θέμα της λύσης του κυπριακού και τη συνέχιση της συμμετοχής των Μαρωνιτών στην ελληνοκυπριακή κοινότητα».

Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στον Τύπο των Μαρωνιτών, ο τέως Υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης ανοίγει τα χαρτιά του λίγους μόλις μήνες μετά την αποχώρηση του από την ενεργό πολιτική. Κάνει λόγο για όσα τον συνδέουν με τη Μαρωνιτική Κοινότητα όλα αυτά τα χρόνια και για τη στενή του φιλία με τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών Γιαννάκη Μούσα. Μιλά για τα επόμενα του βήματα και πως σκοπεύει να συμβάλει ως απλός πολίτης πια, στις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλονται σε πολιτικό επίπεδο. Τονίζει τη σημαντικότητα της επιστροφής στις συνομιλίες και μάλιστα στο σημείο που αυτές έμειναν στο Κραν Μοντανά, ενώ κάνει αναφορά και στο πως αλλάζει το σκηνικό στην Κύπρο λόγω και της επεκτατικής πολιτικής της σημερινής Τουρκίας. Την ίδια ώρα, χωρίς περιστροφές, ο τέως Υπουργός δηλώνει πως σε όσους Μαρωνίτες προσφέρεται η δυνατότητα να επιστρέψουν στις περιουσίες τους, οφείλουν να το πράξουν, αφού αυτό δεν έχει καμία σχέση, όπως λέει, με το θέμα της λύσης του κυπριακού και της συνέχισης της συμμετοχής των Μαρωνιτών στην ελληνοκυπριακή κοινότητα. Τέλος, ο Ιωάννης Κασουλίδης μιλά για την κορυφαία στιγμή της πολιτικής του σταδιοδρομίας που δεν ήταν άλλη από την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., κατά την πρώτη του θητεία ως Υπουργός Εξωτερικών.

  1. Ποια τα συναισθήματα σας σήμερα, μετά και την πρόσφατη απόσυρση σας από την ενεργό πολιτική και την ολοκλήρωση μιας μακράς πολιτικής πορείας;

Έφυγα από την ενεργό πολιτική πλήρως ολοκληρωμένος και ικανοποιημένος. Νιώθω ότι αυτή ήταν η ώρα της εξόδου. Ο κάθε πολιτικός, όπως αποφασίζει πότε θα μπει στην πολιτική, πρέπει να αποφασίζει και την ώρα της εξόδου του και εμένα μου δόθηκε η ευκαιρία. Έχω ήδη ξεκουραστεί εδώ και λίγο καιρό που είμαι εκτός αξιωμάτων. Περνώ τον χρόνο μου με ένα ρυθμό που εγώ επιλέγω και όλα είναι μια χαρά.

  1. Με τη Μαρωνιτική Κοινότητα σας συνδέει κάτι πολύ ξεχωριστό όλα αυτά τα χρόνια. Μιλήστε μας λίγο για αυτή τη σχέση.

Είναι γεγονός ότι με συνδέει κάτι το πολύ ξεχωριστό με τη Μαρωνιτική Κοινότητα. Θα ήθελα να ξεκινήσω από τη θεία μου, την εποχή που ήμουν μικρός. Ήταν δασκάλα και υπηρέτησε για πολλά χρόνια στον Ασώματο και έπαιρνε μαζί της την μητέρα μου που ήταν η μικρότερη αδερφή της. Ο πατέρας μου είχε σαν γυναικολόγος πολύ καλές σχέσεις με τη Μαρωνιτική Κοινότητα και αυτή η διασύνδεση μου έχει μείνει. Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Η γιαγιά μου ήταν Λατίνα Καθολική, επομένως και αυτό το γεγονός πρέπει να προσμετρηθεί. Πιστεύω ότι στην Κύπρο, εάν κάνουμε μια ιδιαίτερη προσπάθεια να βοηθήσουμε τη Μαρωνιτική Κοινότητα να διατηρήσει την πολιτιστική της ταυτότητα και τα δικαιώματά της, είναι το παράδειγμα του πως μπορούμε να ζούμε ειρηνικά και παραγωγικά, όλες οι κοινότητες στην Κύπρο.

  1. Υπάρχει και μια εξαίρετη σχέση, εξ όσων γνωρίζουμε, με τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών Γιαννάκη Μούσα η οποία χρονολογείται. Ισχύει αυτό;

Αυτή η φιλία ήταν από την εποχή που ο Γιαννάκης Μούσας ήταν ιδρυτής και πρόεδρος της Καθολικής Νεολαίας Μαρωνιτών. Όταν ήμουν και εγώ πρόεδρος της Νεολαίας του Δημοκρατικού Συναγερμού. Επομένως είχαμε να συνεργαστούμε σε πάρα πολλά, με αποτέλεσμα αυτή η φιλία να μας συνδέει μέχρι σήμερα.

  1. Πως σκοπεύετε να συμβάλετε από εδώ και πέρα, στις προσπάθειες που καταβάλλονται σε πολιτικό επίπεδο, κυρίως στο κυπριακό, γνωρίζοντας όλοι μας από πρώτο χέρι τις εμπειρίες σας, τις γνώσεις και την ικανότητά σας να βοηθήσετε αποτελεσματικά; Από τη σημερινή σας ιδιότητα, ως ένας αγνός Κύπριος πολίτης.

Θα είμαι ένας ενεργός πολίτης, χωρίς να επιδιώκω αξιώματα, εκλελεγμένα ή διορισμένα. Η συνεισφορά μου θα αφορά το ότι θα βρίσκομαι στη διάθεση όποιου το ζητήσει, με τις εμπειρίες μου, τις γνωριμίες μου, τα όσα συναποκόμισα σε μια πλούσια πολιτική ζωή. Και ιδιαίτερα μέσα από τη θέση μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη θέση μου σαν Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και σαν Υπουργός Εξωτερικών για δύο θητείες. Όσον αφορά τον ΔΗΣΥ, μέλος του κόμματος θα παρεμείνω διά βίου και θα συμπαρασταθώ πλήρως στον Πρόεδρο του κόμματος Αβέρωφ Νεοφύτου και θα βοηθήσω από όποιαν έπαλξη χρειαστεί να βοηθήσω. Χωρίς όμως κομματικά αξιώματα, εκλελεγμένα ή μη. Επίσης, θα βρίσκομαι στη διάθεση του διαδόχου μου στο Υπουργείο Εξωτερικών, του Νίκου Χριστοδουλίδη, για οποιαδήποτε συμβουλή ή άποψη μου ζητήσει. Ήδη δύο φορές, με δική του πρωτοβουλία επικοινωνήσαμε τηλεφωνικώς, κάτι που είναι ένα δείγμα του ότι θα υπάρχει επικοινωνία. Ασφαλώς και προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη η στήριξη μου είναι δεδομένη. Ιδιαίτερα αυτό το αναμένω όταν ξεκινήσουν οι συνομιλίες, οι οποίες κατά την άποψη μου πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινήσουν και οι προσπάθειες να ανανεωθούν. Κυρίως από το σημείο που έμειναν στο Κραν Μοντανά το καλοκαίρι.

  1. Ποια η άποψη σας για το κυπριακό και την στασιμότητα στην οποία έχει περιέλθει τους τελευταίους μήνες; Θα επαναρχίσουν οι συνομιλίες; Πιστεύετε, σήμερα, ότι υπάρχουν ακόμα ελπίδες να επιστρέψουμε;

Η σταστιμότητα δεν οφελεί κανέναν. Ούτε την Τουρκοκυπριακή ούτε την Ελληνοκυπριακή κοινότητα, διότι η επιλογή που είχαν κάποτε οι Κύπριοι, είτε να λύσουμε το κυπριακό είτε να μείνουμε όπως είμαστε, δεν είναι επιλογή εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν θα μείνουμε όπως είμαστε. Διότι προβάλλουν ορισμένες ενέργειες της Τουρκίας, που μαρτυρούν ότι δεν μένουμε όπως είμαστε. Όπως η στάση της στην ΑΟΖ της Κύπρου που παρεμπόδισε το πρόγραμμα γεωτρήσεων, αλλά πιθανόν και άλλα λόγω της επιθετικής πολιτικής της σημερινής Τουρκίας η οποία είναι ανεξέλεγκτη. Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Ρωσία, ούτε η Ε.Ε. μπορούν να την ελέγξουν. Παίζει το παιχνίδι μεταξύ Αμερικής και Ρωσίας, πότε με τον ένα και πότε με τον άλλο και τους εκμεταλλεύεται επειδή ο καθένας προσπαθεί να την τραβήξει με το μέρος του. Η Ε.Ε. έχει μεγαλύτερη επιρροή λόγω της εμπορικής εξάρτησης, αφού το 90% του εμπορίου της Τουρκίας είναι με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως είναι μεγάλος πελάτης η Τουρκία, άρα μέχρι που μπορούν να φτάσουν οι Ευρωπαίοι Εταίροι απέναντί της; Εκτός και αν υπερβεί τα όρια, επομένως ίσως τότε να μην αποφύγει και εμπορικές κυρώσεις εναντίον της. Άρα εμείς πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε για να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για λύση του κυπριακού και μάλιστα από εκεί που έμειναν. Αν πιάσουμε άλλους δρόμους τότε θα χαθούμε μέσα στο πέλαγος.

Υπάρχουν ελπίδες για επιστροφή στις συνομιλίες. Για συνολική επιστροφή, θεωρώ ότι πρέπει να σταματήσουμε να χαϊδεύουμε τα αυτιά του κόσμου, επειδή το σύνθημα «όλοι οι πρόσφυγες στα σπίτια τους» είναι ουτοπία μετά από παρέλευση 43 χρόνων. Η γενιά η δική μας έχασε τόσα πολλά μέσα σε 43 χρόνια, που ακόμα και αν επιστρέψουμε ακριβώς όπως ήμασταν πριν το 1974, όλη αυτή η περίοδος πήγε χαμένη για να απολαύσουν τις περιουσίες τους εκείνοι που τις έχασαν. Οι θεραπείες που προβλέπονται είναι τρεις: Για όσους μπορεί να γίνει κατορθωτό αυτό, είναι η αποκατάσταση. Αλλά για πάρα πολλούς είναι η αποζημίωση ή η ανταλλαγή περιουσίας. Αλλά πόσο καιρό θα κοροϊδεύουμε τους πρόσφυγες λέγοντας τους κάνετε υπομονή και θα επιστρέψετε στις περιουσίες σας και αυτό να μην έρχεται; Τουλάχιστον να πάρουν μια αποζημίωση, διότι το χάσμα μεταξύ προσφύγων και μη προσφύγων διευρύνεται, δεν μειώνεται. Διευρύνεται επειδή η οικονομία προχωρεί, η αξία της γης αυξάνεται και επομένως το χάσμα μεταξύ των δύο διευρύνεται.

  1. Υπήρξατε διαχρονικά ένας σημαντικός υποστηρικτής των Μαρωνιτών, στις προσπάθειες που καταβάλλουν για επιστροφή στα χωριά τους. Πως θα σχολιάζατε τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά τα Μαρωνίτικα χωριά και πως πιστεύετε η Μαρωνιτική κοινότητα οφείλει να προχωρήσει;

Σε όσους προσφέρεται η δυνατότητα να επιστρέψουν στις περιουσίες τους, αυτήν τη δυνατότητα δεν πρέπει να τη χάσουν. Η νοοτροπία ή όλοι ή κανένας είναι αρρωστημένη νοοτροπία για μένα. Σε όσους περισσότερους πετύχεις την αποκατάσταση των περιουσιών τους, τόσο το θετικότερο. Προσφέρεται αυτήν τη στιγμή η πιθανότητα να επιλέξουν οι Μαρωνίτες συμπατριώτες μας να επιστρέψουν στα χωριά τους. Στην ουσία, προσφέρεται να επιστρέψουν στην Αγία Μαρίνα και στον Ασώματο, στις οποίες απαγορευόταν προηγουμένως λόγω του γεγονότος ότι ήσαν στρατόπεδα. Ίσως και μερικώς στην Καρπάσια. Στον Κορμακίτη, επιτρέπεται εδώ και χρόνια και όσοι επέλεγαν να επιστρέψουν επέστρεφαν. Όσοι επέλεγαν να εγκατασταθούν εγκαθίσταντο. Αν αυτό μπορεί να συμβεί και στα χωριά που προανέφερα, γιατί όχι; Δεν πρέπει να συνδέουμε αυτήν τη δυνατότηα με την περίπτωση της Αμμοχώστου. Διότι στην περίπτωση αυτή τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου παρέμεινε περίκλειστη με στόχο να επιστραφεί μέσα σε διευθετήσεις εδαφικού. Εάν όμως συμβούν τώρα αυτά που συνέβαιναν και στον Κορμακίτη, δεν βλέπω εγώ γιατί να μην γίνει. Εξάλλου εγώ συμμετείχα σε αγώνες ως Ευρωβουλευτής για να φύγουν τα στρατεύματα από την Αγία Μαρίνα και τον Ασώματο. Τώρα που υπάρχει αυτή η δυνατότητα να φύγουν, γίνεται εκείνο που επιδιώκαμε. Το κράτος επιχορηγεί όσους επιθυμούν να επιστρέψουν. Και έχει την ίδια πολιτική, είτε πρόκειται για την Καρπασία, είτε πρόκειται για τα Μαρωνίτικα χωριά.

  1. Η απόφαση των Μαρωνιτών σήμερα, εάν υπάρξει δυνατότητα έστω μερικής επιστροφής υπό τις σημερινές συνθήκες, είναι δυνατό να επηρεάσει σοβαρά την επιλογή τους στα πλαίσια λύσης του κυπριακού, για το που πρέπει να ανήκουν;

Κανονικά δεν έχει καμία σχέση το ένα με το άλλο. Στην ουσία έχουμε πει, η δυνατότητα που προσφερόταν στους Μαρωνίτες του Κορμακίτη και στους εγκλωβισμένους της Καρπασίας, επεκτείνεται στα δύο χωριά που ήταν στρατόπεδα. Δεν βλέπω να έχει κάποια σχέση με το θέμα της λύσης του κυπριακού και της συνέχισης της συμμετοχής των Μαρωνιτών στην ελληνοκυπριακή κοινότητα και επομένως στην υπό τη διοίκηση της ελληνοκυπριακής κοινότητας συνιστώσα πολιτεία. Αυτό πρέπει να είναι επιδίωξη όλων μας. Το μήνυμα μας το περάσαμε παντού. Ελπίζω και εύχομαι αυτή να είναι η τελική κατάληξη. Πέραν των δεσμών μας, πέραν του γεγονότος ότι οι πολιτιστικές ομοιότητες είναι πολύ περισσότερες από εκείνες με την τουρκοκυπριακή κοινότητα, υπάρχει και ένας επιπρόσθετος λόγος. Μια μικρού μεγέθους κοινότητα όπως η Μαρωνιτική διεξάγει έναν αγώνα διατήρησης της ταυτότητας της και αυτός θα είναι ένας αγώνας μόνιμος. Αν πέραν των άλλων προβλημάτων, προστεθεί και η διοικητική αποξένωση, θα είναι ένας επιπρόσθετος λόγος που θα επικρέμανται πάνω στην ταυτότητα της Μαρωνίτικης Κοινότητας πολλοί κίνδυνοι. Εμείς πρέπει να επιμείνουμε ότι τα τέσσερα Μαρωνίτικα χωριά πρέπει να είναι κάτω από ελληνοκυπριακή διοίκηση.

  1. Ποια θεωρείτε την κορυφαία πράξη της όλης πολιτικής σας σταδιοδρομίας;

Δεν είναι εύκολη ερώτηση επειδή όλες είχαν τη σημασία τους. Σίγουρα η ένταξη μας στην Ε.Ε. όταν ήμουν Υπουργός Εξωτερικών, την πρώτη φορά, ήταν πολύ σημαντική. Η δεύτερη σημαντική για μένα ήταν το θαρραλέο βήμα που έκανα δύο μήνες μετά τη 2η επανάσταση των Αιγυπτίων κατά του Προέδρου Μόρσι. Ήμουν ο πρώτος Υπουργός Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επισκέφτηκε το Κάιρο. Που εκεί εκδήλωσα τη συμπαράσταση μου στη νέα κυβέρνηση του Καΐρου. Εκέι γεννήθηκε η ιδέα της τριμερούς συνεργασίας, όχι μόνο με την Αίγυπτο, αλλά και με τις άλλες χώρες όπως ακολούθησε. Τη δική μου επίσκεψη ακολούθησε η επίσκεψη του τότε Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, του Ευάγγελου Βενιζέλου και από εκεί μπήκαν τα θεμέλια για τη νέα εξωτερική πολιτική της Κύπρου, η οποία βασίζεται στη γεωγραφία της και την περιφέρεια της.

  1. Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή ή η πιο δύσκολη απόφαση σας όλα αυτά τα χρόνια που είσαστε στο πηδάλιο του Υπουργείου Εξωτερικών;

Υπήρχαν δύσκολες στιγμές διότι κάθε μέρα στο Υπουργείο Εξωτερικών καλείσαι να διαχειριστείς και μια κρίση. Μπορεί να μην είναι κρίση που γνωστοποιείται ή μπορεί με τη σωστή της έκβαση να μην πάρει προεκτάσεις. Αλλά κάθε μέρα έπρεπε να παίρνεις σημαντικές αποφάσεις. Δύσκολη ήταν η κρίση της ΑΟΖ, τον τελευταίο μήνα που θα αποχωρούσα και η οποία ασφαλώς ήταν βασανιστική. Υιοθετήσαμε τη γραμμή που μας ζητούσε η κυβέρνηση της Ιταλίας, των χαμηλών τόνων δηλαδή για να χειριστεί η ίδια τα θέματα. Δυστυχώς όμως δεν υπήρχε επιτυχής έκβαση. Επομένως, με φουρτούνα έφυγα και με φουρτούνα ανέλαβα αυτή την φορά το Υπουργείο Εξωτερικών, μέσα στην περίοδο της οικονομικής κρίσης και του κουρέματος.

  1. Θα σας δούμε σύντομα και πάλι στα Μαρωνίτικα χωριά μας;

Τώρα είμαι πιο ελεύθερος να επισκεφτώ τα Μαρωνίτικα χωριά. Τα επισκέφθηκα πολλές φορές σαν Ευρωβουλευτής και ως απλός ιδιώτης. Τώρα που δεν είμαι Υπουργός Εξωτερικών μπορώ πιο εύκολα να περάσω το οδόφραγμα και να βρεθώ εκεί. Σχεδόν πήγα σε όλα τα χωριά. Δηλαδή, πέραν των πολλών επισκέψεων μου στον Κορμακίτη, εκκληστιάστηκα και στην Καρπάσια, κάποιες φορές στον Ασώματο και επίσης συνόδευσα τον τότε Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον Πέτερινγκ, έξω από την πόρτα της Αγίας Μαρίνας, που τους καλούσαμε να φύγουν. Και φυσικά είχα πάει και στο Μοναστήρι του Προφήτη Ηλία.

 

- Advertisement -