Αφιέρωμα: Η Sanna στη «Γαλάτεια»

0
1800

Της Ηλιάνας Μούσα

Κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει στ’ αυτιά του όταν για πρώτη φορά στην κυπριακή τηλεόραση, ακούστηκαν μια-δυο λέξεις στην Sanna. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί το τι θα ακολουθούσε. Ολοένα και περισσότερες λέξεις, φράσεις, διάλογοι στην Κυπριακή Μαρωνίτικη Αραβική, να φτάνουν σε κάθε σπίτι μέσα από την τηλεόραση του Sigma. Σκηνές από τον αγαπημένο Κορμακίτη και από τον επιβλητικό ναό του Αγίου Γεωργίου να κόβουν την ανάσα σε κάθε Μαρωνίτη – και όχι μόνο – τηλεθεατή.

Μια γλώσσα που ομιλείται μόνο στον Κορμακίτη και που γίνεται κατανοητή μόνο από φυσικούς ομιλητές μέχρι στιγμής και ορισμένους άλλους, αποτελεί πια μέρος της επιτυχημένης σειράς εποχής του Sigma, «Γαλάτεια».

Πώς όμως αυτή εντάχθηκε στο σενάριο; Ποιοι ήταν εκείνοι που ενθάρρυναν την χρήση της και συνέβαλαν στην ομαλή ένταξή της μέσα στην σειρά; Πόσο δύσκολο ή εύκολο ήταν το εγχείρημα αυτό; Στα συγκεκριμένα ερωτήματα και σε πολλά άλλα, απαντούν στον «Τ» ο σεναριογράφος της σειράς, κ. Μιχάλης Τερζής και η ηθοποιός κ. Κρίστη Παπαδοπούλου, άλλως «Λυδία» / «Λετίτσια», μια εξ’ αυτών που μιλούν την Sanna για τις ανάγκες της σειράς.

Οι αρχικές σκέψεις…

Ως γνωστόν, η σειρά εποχής του Sigma «Γαλάτεια» συνεχίζεται για τρίτη χρονιά με μεγάλη επιτυχία, ενώ μέσω του σεναρίου η ιστορία μεταφέρεται κάθε τηλεοπτική σεζόν σε διάφορες περιόδους που έχουν σηματοδοτήσει την κυπριακή ιστορία. Κατά τη φετινή χρονιά, το όλο σενάριο της σειράς εκτυλίσσεται τις χρονολογίες 1963-1964, όταν οι διαμάχες μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων βρίσκονταν στο αποκορύφωμά τους. Σύμφωνα με τον σεναριογράφο της σειράς, εξ’ αρχής όταν δημιουργούνταν οι ιστορίες της για τη φετινή χρονιά, είχε αποφασιστεί ότι θα υπήρχαν και κάποιοι χαρακτήρες που θα ήταν Μαρωνίτες, χωρίς όμως τότε να σκεφτούν ότι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και η Sanna, κάτι που προέκυψε στην πορεία. Χαρακτηριστικά, ο κ. Τερζής έχει δηλώσει: «Είχε στηθεί όλο το στόρυ από πίσω. Στην αρχή δεν είχαμε σκεφτεί να εντάξουμε τη γλώσσα, αλλά όταν η ιστορία εξελίχθηκε έτσι ώστε η Κρίστη (ο χαρακτήρας της στην σειρά) να πάει στο ψυχιατρείο, εκεί ήρθε η ιδέα ότι είναι μια καλή ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα.». Ο ίδιος, όντας με καταγωγή από τον Κορμακίτη, γνώριζε ήδη από τον πατέρα του σχετικά με την ύπαρξη της γλώσσας, καθώς και τις προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία χρόνια για τη διάσωσή της. «Έτσι, σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραία να την προβάλουμε κι εμείς σε κάποια δουλειά μας. Σε κάποια φάση, μιλώντας με τον σκηνοθέτη της σειράς τον Κώστα Κωστόπουλο, λέγαμε ότι επειδή είναι σαλεμένα τα λογικά της Λυδίας (Κρίστη Παπαδοπούλου), θα ήταν καλό να εκφράζεται και να μην την καταλαβαίνουν. Και λέω αυτή είναι η ευκαιρία.», επισημαίνει ο κ. Τερζής. Φυσικά, όπως ο ίδιος ομολογεί στον «Τ»: «Ήταν μια ιδέα της στιγμής και εξελίχθηκε σε κάτι μεγάλο. Η συζήτηση αρχικά έγινε για μια σκηνή. Στην πορεία αναπτύχθηκε περισσότερο.».

Παρόλο όμως που σκηνοθέτης, ηθοποιοί και γενικά όλη η ομάδα που εργαζόταν για τη σειρά ήταν σύμφωνοι, το να χρησιμοποιηθεί η Sanna δεν ήταν κάτι εύκολο ειδικά λαμβάνοντας υπόψη πως ούτε και ο ίδιος ήταν φυσικός ομιλητής, ούτε είχε καθημερινή τριβή με την γλώσσα πέραν από συζητήσεις που άκουγε από τον πατέρα του και άλλους χωριανούς. Προσπαθούσε λοιπόν να σκεφτεί ή να βρει κάποιον που θα μπορούσε να βοηθήσει με την γλώσσα και ρωτούσε διάφορους για βοήθεια. Μέχρι που στην πορεία, εντόπισε τον δάσκαλο Ηλία Ζωνιά, ο οποίος ήταν πρόθυμος και με το παραπάνω να βοηθήσει: «Επικοινώνησα μαζί του και τον ενημέρωσα για την πρόθεσή μας και λόγω του ενθουσιασμού του, ένιωσα κι εγώ την ανάγκη να το σπρώξουμε περισσότερο και να επεκτείνουμε την εμπλοκή της Sanna σε μεγαλύτερο βαθμό».

Το πρώτο σοκ για τους τηλεθεατές

«Παρόλο που οι ηθοποιοί εξ’ αρχής γνώριζαν πως θα ήταν Μαρωνίτες, αφού πριν από τα γυρίσματα τους είχε δοθεί και το βιογραφικό του ρόλου τους για να το μελετήσουν, αυτό δεν ήταν ξεκάθαρο από τα πρώτα επεισόδια για τον κάθε κοινό τηλεθεατή», όπως μας δήλωσε η κ. Κρίστη Παπαδοπούλου. Ένα φυλαχτό με τον Άγιο Μάρωνα, που προβαλλόταν από την αρχή σε ορισμένες σκηνές της σειράς, έκανε πολλούς Μαρωνίτες να διερωτώνται αρχικά και στη συνέχεια να υποψιάζονται πως κάτι σχετικό με την κοινότητα επρόκειτο να ακολουθήσει. Τίποτα όμως δεν ήταν ξεκάθαρο. Μάλιστα, ο κ. Τερζής ξεκαθαρίζει πως: «Ήταν επιτηδευμένο κιόλας, από την στιγμή που το σκεφτήκαμε, να μην προετοιμάζουμε τον τηλεθεατή ότι θα μπει η Sanna στην πλοκή. Θέλαμε να βγει απλά και να την πει. Κι όταν  η ‘Λυδία’ μίλησε για πρώτη φορά στη Sanna, εκεί ήταν ένα πρώτο σοκ για τους Μαρωνίτες του Κορμακίτη. Ήταν ωραίες όμως και οι αντιδράσεις από μη Μαρωνίτες τηλεθεατές που αναρωτιούνταν τι γλώσσα μιλάει…».

Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί πως, αρκετός κόσμος που δεν παρακολουθούσε την σειρά πριν από την εμπλοκή της Sanna, άρχισε πλέον να δηλώνει πως δεν χάνει ούτε επεισόδιο. Ενώ τεράστια προβολή άρχισε πια να γίνεται και μέσω των ιστοσελίδων που σχετίζονται με τους Μαρωνίτες, και ιδιαίτερα από το Kormakitis.net.

Οι δυσκολίες στη χρήση…

Η κ. Κρίστη Παπαδοπούλου ήταν η πρώτη ηθοποιός που για τις ανάγκες του ρόλου της, θα έπρεπε να μιλήσει στη Sanna, μια γλώσσα που δεν είχε ακούσει ή μιλήσει ποτέ προηγουμένως. Όπως η ίδια εξομολογείται, δεν είχε αντιμετωπίσει ιδιαίτερες δυσκολίες αφού η χρήση της γλώσσας ήταν κάτι που ξεκίνησε από μεμονωμένες λέξεις και ακολούθως επεκτάθηκε σε φράσεις ή μικρούς διαλόγους. Χαρακτηριστικά δηλώνει στον «Τ»: «…Γενικά όταν μαθαίνεις μια καινούρια γλώσσα έχει τόσο ενδιαφέρον να καταλάβεις τι και πως, επομένως ουσιαστικά είναι κάτι ωραίο. Εντάξει, εάν μου έβαζαν να μάθω μονολόγους τριών σελίδων για παράδειγμα, θα έλεγα ότι δεν θα ήταν εύκολο.».

Εκείνο που την δυσκόλεψε ενδεχομένως περισσότερο ήταν η προφορά συγκεκριμένων φωνημάτων και λέξεων, ειδικά μέσω του ρόλου της όπου υποδύεται μια ψυχολογικά διαταραγμένη κοπέλα η οποία δεν μιλά εντελώς φυσιολογικά: «…Είναι κατανοητή γλώσσα. Έχει μια σύνταξη την οποία κατανοώ. Οι προσευχές ήταν κάπως δυσνόητες αλλά νομίζω είναι επειδή και στα ελληνικά είναι δυσνόητες. Και σε κάποιες λέξεις σίγουρα η προφορά είχε κάποιες δυσκολίες. Αλλά κρατώ ότι όλο αυτό είχε ενδιαφέρον.».

Εκτός αυτού, σημασία στην υπόδηση ενός ρόλου δεν έχει μόνο το να γνωρίζει ένας ηθοποιός πώς να προφέρει κάποιες λέξεις, αλλά και την σημασία τους. Ο Ηλίας Ζωνιάς λοιπόν, ήταν αυτός, σύμφωνα πάντα με την κ. Παπαδοπούλου, που εκτός από το να εξηγεί το πώς προφέρεται κάθε λέξη, έχει αναλάβει και την μετάφραση έτσι ώστε να μπορεί και η ίδια να υποδυθεί στη συνέχεια το ρόλο της αποτελεσματικά.

Ενθάρρυνση της προσπάθειας…

Ερωτηθής σχετικά με το ποιοι ήταν αυτοί που αγκάλιασαν εξ’ αρχής και ενθάρρυναν με κάθε τρόπο την προσπάθεια αυτή για ώθηση της Sanna, ο κ. Τερζής απάντησε: «Πρώτος απ’ όλους ο σκηνοθέτης Κώστας Κωστόπουλος, αλλά και η υπόλοιπη ομάδα η οποία δέχθηκε την ιδέα με μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό αφού είναι κάτι το οποίο ενδιαφέρει όλους. Εμένα βέβαια με ενδιαφέρει και ως Μαρωνίτη. Θέλουμε όλη η ομάδα να αναδείξουμε και αυτό το κρυφό κομμάτι του κυπριακού πολιτισμού.». Πέραν αυτού, «και το κανάλι στήριξε πολύ αυτή την πρωτοβουλία. Και σαφώς ο Ηλίας Ζωνιάς με την τεράστια συμβολή του, αλλά και ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών που στήριξε αρκετά την προσπάθεια μας. Και σίγουρα, η Κρίστη και οι άλλοι ηθοποιοί που υποδύονται τους σχετικούς ρόλους καταπληκτικά και αγκαλιάζουν αυτό το πράγμα».

Πέραν πάσης αμφιβολίας, η όλη προβολή της Sanna που γίνεται μέσα από μια καθημερινή σειρά και μάλιστα αρκετά επιτυχημένη, είναι κάτι που συμβάλει καθοριστικά στις προσπάθειες για διάσωση της συγκεκριμένης γλώσσας. Η κ. Κρίστη Παπαδοπούλου, σε ερώτησή κατά πόσον αντιλαμβάνεται το μέγεθος της δικής της προσφοράς στο να κρατηθεί η γλώσσα ζωντανή, εκείνη απαντά χαρακτηριστικά πως για την ίδια δεν πρόκειται για προσφορά αλλά για μεγάλη τιμή το γεγονός ότι της δίνεται η ευκαιρία να συμβάλει με τον δικό της τρόπο: «…Είναι τιμή μας να αναδεικνύουμε κάτι που δεν είναι τόσο γνωστό σε όλους και να γινόμαστε μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για διάσωση μιας γλώσσας. Χαίρομαι που είμαι κομμάτι αυτού του εγχειρήματος για μετέπειτα. Αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι ότι είχα την ευκαιρία και την τιμή να μιλήσω σε αυτή την γλώσσα, να προφέρω λέξεις που για κάποιους ανθρώπους σημαίνουν πολλά και για κάποιους άλλους είναι κάτι που πρέπει να μαθευτεί. Αφού είμαστε όλοι Κύπριοι είναι όμορφο να συμβάλλουμε σε μια προσπάθεια που γίνεται στον τόπο μας. Σίγουρα τα γραπτά μένουν, αλλά στην προκειμένη περίπτωση και οι σειρές μένουν. Οπότε κάποια στιγμή αυτό το πράγμα μπορεί να αποδειχθεί κάτι πολύ σημαντικό.».

Για να μεταδοθεί κάτι με τον ορθό τρόπο, τεράστια σημασία έχουν βεβαίως και οι ερμηνείες των ηθοποιών. Η ορθή χρήση λοιπόν της γλώσσας, και ο τρόπος με τον οποίο βγαίνει προς τα έξω είναι κάτι που οφείλεται στις εξαιρετικές ερμηνείες τόσο της Κρίστης, σύμφωνα και με τον κ. Μιχάλη Τερζή, όσο και των υπόλοιπων ηθοποιών, οι οποίοι υποδύονται τους ρόλους της οικογένειας των Μαρωνιτών στη σειρά. Πρόκειται για τους: Βαρνάβα Κυριαζή («Ηλίας»), Ηλέκτρα Φωτιάδου («Φαίδρα» / «Αρκύρα»), Ηλιάνα Νικολαΐδου («Αντιγόνη» / «Σιαρπέλια») και Μαριάννα Καυκαρίδου («Ισμήνη» / «Χαννού»).

Περισσότερη Sanna και Κορμακίτης…

Μια όμορφη «γεύση» από τον Κορμακίτη και τον καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε σε πασχαλινό επεισόδιο που είχε προβληθεί από την τηλεόραση του Sigma τη Μ. Πέμπτη. Στο συγκεκριμένο επεισόδιο, μέλη από την οικογένεια των Μαρωνιτών προσήλθαν για να προσευχηθούν στον Άγιο Γεώργιο ενώ από πίσω ακούγεται ο ψαλμός «Wa Habibi», χαρακτηριστικός ψαλμός της Μ. Παρασκευής. Σε παράλληλες σκηνές παρουσιάζονται άτομα που προσέρχονται σε ορθόδοξες εκκλησίες για προσευχή, καθώς ακούγεται η ψαλμωδία «Ω Γλυκύ μου Έαρ». Με τον τρόπο αυτό δένει υπέροχα το Ορθόδοξο με το Μαρωνίτικο στοιχείο, κάτι το οποίο ήταν άλλωστε και ο σκοπός του σεναριογράφου.

Κι αφού ο βασικός στόχος της οικογένειας των Μαρωνιτών στη σειρά είναι να επιστρέψει στον Κορμακίτη, μπορούμε σύμφωνα με τον κ. Τερζή να αναμένουμε ακόμα περισσότερη Sanna και Κορμακίτη σε επόμενα επεισόδια. Παράλληλα, όλοι οι χαρακτήρες στη σειρά κάνουν συχνές αναφορές στον Κορμακίτη, ενώ η «Λυδία» εκφράζει συχνά την έντονη επιθυμία της να παντρευτεί στο χωριό. Πολλοί είναι μάλιστα οι Μαρωνίτες που εξέφρασαν την ανυπομονησία και την προσμονή τους να την δουν να παντρεύεται στον Κορμακίτη.

Εν αναμονή λοιπόν των εξελίξεων ευχόμαστε κάθε καλό για τη συνέχεια σε όλη την ομάδα παραγωγής, στους ηθοποιούς της σειράς και φυσικά στο δικό μας σεναριογράφο, κ. Μιχάλη Τερζή. Εκ μέρους της εφημερίδας μας, τους ευχαριστούμε για την τεράστια προσπάθεια προβολής της Κυπριακής Μαρωνίτικης Αραβικής που καταβάλλουν, αλλά και γενικότερα για την όλη προβολή της κοινότητας μας…

- Advertisement -